Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ម្ហូប	mhoup	food, meal	102/51

Link to overview page
Link to dictionary

Expressing likes 2 — Cultural note

ជនជាតិខ្មែរចូលចិត្តធ្វើម្ហូបដោយដាក់ប្រហុកនៅក្នុងសម្ល មានសម្លប្រហើរ សម្លកកូរ ។ល។ ប្រហុកគឺជាគ្រឿងទេសម្យ៉ាងរបស់ខ្មែរដែលធ្វើអំពីត្រីបុកឲ្យហ្មត់និងផ្អាប់ទុក។ ជនជាតិខ្មែរមួយចំនួននិងជនបរទេសភាគច្រើន មិនចូលចិត្តក្លិនរបស់ប្រហុកនោះទេ។

Greetings and leave takings 2 — Dialogue 2

តារា៖ (ស្រែកហៅ) មីង! អញ្ជើញទៅណាមកណាហ្នឹងមីង?
មីង៖ អូ តារាទេ! មីងមានការទៅនោះមួយភ្លែត។

មីង៖ អញ្ចឹង មីងរកទៅសិនហើយណា ប្រញាប់ទៅទិញម្ហូប។
តារា៖ បាទ សុខសប្បាយមីង។

Expressing hunger — Dialogue 2

ម្ដាយនិងកូន
កូន៖ ម៉ាក់ មានអីញ៉ាំអត់?
ម្ដាយ៖ ឃ្លានហើយកូន? ម្ហូបកំពុងធ្វើ ចាំតិចសិនណា។
កូន៖ មានអីញ៉ាំតិចតួចសិនអត់ម៉ាក់? ហេវខ្លាំងអា៎។ កូរពោះគ្រូកៗម៉ង។
ម្ដាយ៖ ទៅមើលក្នុងទូទឹកកកមើល ប្រហែលមានផ្លែឈើខ្លះ។

Expressing likes 1 — Cultural note

មនុស្សជាច្រើនដឹងថាម្ហូបរបស់ជនជាតិថៃភាគច្រើនមានរសជាតិហឹរ។ ប្រទេសថៃនិងប្រទេសកម្ពុជាមានវប្បធម៌ស្រដៀងគ្នាមួយចំនួន ប៉ុន្តែ ម្ហូបរបស់ជនជាតិខ្មែរមិនមានរសជាតិហឹរដូចប្រទេសថៃទេ។ ម្ហូបខ្មែរមានរសជាតិរៀងផ្អែម ហើយខ្មែរមានបង្អែមជាច្រើនមុខនិងប្លែកៗពីគ្នា។

Asking for repetition — Additional dialogue

ចៅ៖ យាយ ពិសាបាយហើយនៅ?
យាយ៖ ថាម៉េចចៅ? យាយស្ដាប់មិនទាន់ទេ។ និយាយយឺតៗ។
ចៅ៖ ខ្ញុំសួរថា យាយពិសាបាយហើយនៅ។
យាយ៖ អូ យាយហូបហើយៗ។
ចៅ៖ បានម្ហូបអីយាយ?
យាយ៖ ហា? ស្ដាប់អត់ឮទេ។ និយាយឮៗតិចមើល។

Talking about the taste of food 1 — Dialogue 1

នៅផ្ទះពិសី
ពិសី៖ វិបុល ម៉េចដែរ? ត្រូវមាត់អត់?
វិបុល៖ ឆ្ងាញ់តាស ពិសី។ ពិសីឯងពូកែធ្វើម្ហូបអា៎!
ពិសី៖ និយាយមែន និយាយលេង? កុំបញ្ជោរខ្ញុំអា៎។ ប្រាប់តាមត្រង់ម៉ោ ខ្ញុំអត់ខឹងអេ៎។
វិបុល៖ ឆ្ងាញ់មែនតាស ពិសី។ ខ្ញុំអត់មានកុហកអេ៎។
ពិសី៖ អរគុណហើយអីចឹង។

Talking about the taste of food 1 — Additional dialogue

នៅភោជនីយដ្ឋាន
ពិសី៖ សាកហាងនេះម្ដងមើល អត់ដែលចូលសោះ។
វិបុល៖ ហ្នឹងហើយ ឃើញភ្ញៀវច្រើនរាល់តែដង។
ពិសី៖ កុម្ម៉ង់ទៅអីចឹង។
…
ពិសី៖ ម៉េចដែរ វិបុល? ម្ហូបគេឆ្ងាញ់អត់?
វិបុល៖ មានអី ឆ្ងាញ់បស់គេដែរតាស។ ចុះពិសីត្រូវមាត់អត់?
ពិសី៖ ខ្ញុំញ៉ាំទៅឆ្ងាញ់ដែរតាស។ ចាំលើកក្រោយមកទៀត។

Talking about the taste of food 2 — Cultural note

នៅពេលមនុស្សម្នាក់មានអាហារដែលខ្លួនចូលចិត្តញ៉ាំតិចមុខ ហើយមិនព្រមញ៉ាំអ្វីដែលខ្លួនមិនចូលចិត្តសោះ ខ្មែរប្រើពាក្យថា “រើសម្ហូប”។ ភាសាសាមញ្ញហៅថា “ស៊ីរើស”។ នៅពេលអ្នកឮឃ្លាខាងក្រោម តើអ្នកដឹងថាជនជាតិខ្មែរកំពុងនិយាយលេងសើចទេ?
១ ស៊ីរើស មិនមែនរើសស៊ីទេណា
២ ស្រួលចិញ្ចឹមមែន!

Expressing dislikes 1 — Dialogue 2

វុទ្ធីត្រលប់ពីធ្វើការមកផ្ទះ
វុទ្ធី៖ ម៉ាក់ មានអីញ៉ាំអត់? ខ្ញុំឃ្លានអា៎។
ម្ដាយ៖ ម្ហូបអត់ទាន់ឆ្អិនផង។ ញ៉ាំចេកសិនទៅ ម៉េចដែរ?
វុទ្ធី៖ អត់ញ៉ាំអេ៎។ អត់ចូលចិត្តផង។
ម្ដាយ៖ ចាំម៉ាភ្លែតទៅអីចឹង។ ម្ហូបជិតឆ្អិនហើយ។
វុទ្ធី៖ ហ្នឹងហើយ អត់អីទេអីចឹង។ តាមសម្រួល។ ខ្ញុំទៅមុជទឹកសិន។

Grilled Fish (Sakanan) — 00 Introduction

សួស្ដី ដែលនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងនឹងនិយាយអំពីការញ៉ាំត្រីអាំង។ អញ្ចឹងការញ៉ាំត្រីអាំង ដែលជាទូទៅ ត្រីគឺមានច្រើនប្រភេទ ហើយត្រីគឺយើងអាចធ្វើជាមុខម្ហូបបានយ៉ាងច្រើនផងដែរ ដែលនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា យើងអាចយកត្រីមក ជាទូទៅយើងយកត្រីមកអាំង ឬក៏មកចៀន ទៅតាមចំណង់ចំណូលចិត្ត និងទៅតាមអ្វីដែលយើងចង់ញ៉ាំ។

Expressing pain — Additional dialogue

លក្ខិណា៖ កើតអីហ្នឹងរតនា?
រតនា៖ ខ្ញុំឈឺពោះតាំងពីព្រឹក អត់បាត់សោះ។ អត់ដឹងមកពីអី។
លក្ខិណា៖ ញ៉ាំអីខុសដឹង?
រតនា៖ អត់ដឹងដែរ។ តែប្រហែលមកពីខ្ញុំញ៉ាំម្ហូបសល់ពីម្សិលមិញហើយមើលទៅ។
លក្ខិណា៖ មានរាកអត់?
រតនា៖ ដូចជាអត់ផង។
លក្ខិណា៖ អញ្ចឹងមិនមែនមកពីញ៉ាំអីខុសទេមើលទៅ។ ប្រហែលរតនាឯងឈឺក្រពះហើយ។

Talking about the taste of food 2 — Additional dialogue

សុភា៖ គុយទាវគេអីក៏សាបម៉េះ?
ធីតា៖ គេចង់ឲ្យយើងថែមគ្រឿងខ្លួនឯងហើយមើលទៅ។ ណេះ! គ្រឿង។ ថែមអីខ្លះអត់?
សុភា៖ ថែមអំបិល ថែមស្ករតិចសិន។ ម្ហូបរបស់ធីតាឯង អត់អីអេអ៎?
ធីតា៖ បាយឆាខ្ញុំមែន? មិនបាច់និយាយទេ ដូចញ៉ាំអង្ករអីចឹង។ រឹងកំព្រឹស។
សុភា៖ ហាងហ្នឹង ម៉ោតែម្ដងឈប់ម៉ោម៉ង។
ធីតា៖ មែនហ្នឹង។

Expressing warmth — Additional dialogue

ម្ដាយ៖ ម្ហូបឆ្អិនហើយកូន ម៉ោ ម៉ោញ៉ាំបាយ។ ម្ហូបនៅក្ដៅ ប្រយ័ត្នរលាកមាត់។
កូន៖ បើកកង្ហារឲ្យត្រជាក់តិចសិន ចាំញ៉ាំ។ សម្លម្សិលមិញ ក្រែងនៅសល់តាសអីម៉ាក់?
ម្ដាយ៖ នៅសល់តាស។ ចាំម៉ាក់យកទៅកម្ដៅឲ្យក្ដៅតិចសិន។ ម្ហូបនេះត្រជាក់តិច ញ៉ាំទៅណា ក្ដៅៗបានឆ្ងាញ់។
កូន៖ មិនបាច់កម្ដៅឲ្យក្ដៅពេកទេម៉ាក់ ក្ដៅល្មមបានហើយ។

Talking about the taste of food 2 — Dialogue 1

ធីតា៖ រតនា ម៉េចដែរ ម្ហូបខ្ញុំធ្វើ? ឆ្ងាញ់អត់?
រតនា៖ មានអី ធីតា ឆ្ងាញ់ដែរតាស។
ធីតា៖ សុភា ម៉េចដែរ ត្រូវមាត់អត់?
សុភា៖ ដូចរៀងប្រៃបន្តិច តែមានអី ញ៉ាំបានតាស។
ធីតា៖ ប្រៃអ៎? ប្រហែលខ្ញុំដាក់អំបិលជ្រុលតិចហើយ។ បើញ៉ាំអត់បានកុំញ៉ាំអីណា។ ញ៉ាំអីផ្សេងវិញទៅ។
សុភា៖ មានអី ញ៉ាំបានតាស។ មិនមែនអត់ឆ្ងាញ់ដល់ថ្នាក់ញ៉ាំអត់បានណា៎។

Expressing thanks 2 — Cultural note

នៅប្រទេសកម្ពុជាក៏ដូចជានៅប្រទេសផ្សេងៗដែរ គឺបុរសតែងតែស្ម័គ្រចិត្តចូលទៅជួយ នៅពេលឃើញស្ត្រីកំពុងធ្វើការងារធ្ងន់អ្វីមួយ ពីព្រោះបុរសមានកម្លាំងខ្លាំងជាងស្ត្រី។ ជនជាតិខ្មែរតែងតែចងចាំនិងឲ្យតម្លៃការជួយគ្នាទៅវិញទៅមកបានយូរអង្វែងណាស់។ ការជូនជាម្ហូបឬចំណីចំណុកបន្តិចបន្តួចជាញឹកញាប់ទៅអ្នកជិតខាងឬអ្នកធ្លាប់មានគុណ ទោះជាមិនមែនក្នុងឱកាសអ្វីជាពិសេសដ៏ដោយ គឺជាទម្លាប់របស់ជនជាតិខ្មែរដើម្បីសម្ដែងការអរគុណ។

Expressing concern for other people's welfare — Dialogue 1

សុទ្ធា៖ បូរ៉ា ម៉េចហ្នឹង? អត់ស្រួលខ្លួនមែន?
បូរ៉ា៖ អឹម ញ៉ាំបាយហើយស្រាប់តែចុកពោះម៉ង។
សុទ្ធា៖ ញ៉ាំអីខុសអេ៎អី?
បូរ៉ា៖ មានណា។ មិញញ៉ាំតែបាយហ្នឹង ហើយម្ហូបដូចធម្មតា។
សុទ្ធា៖ ប្រហែលបូរ៉ាឯងរលាកក្រពះហើយ។ ញ៉ាំបាយអត់ទៀងអីចឹងហើយ។
បូរ៉ា៖ មានប្រេងកូឡាអត់? សាកលាបប្រេងកូឡាសិន។
សុទ្ធា៖ លាបប្រេងកូឡាម៉េចបាត់? ទៅពេទ្យឬក៏ទៅហ្វាម៉ាស៊ីឲ្យគេផ្សំថ្នាំឲ្យតិចទៅ។

Offering help — Additional dialogue

ធីតា៖ ជប់លៀងនៅផ្ទះកញ្ញាថ្ងៃអាទិត្យហ្នឹង កញ្ញាធ្វើម្ហូបខ្លួនឯងមែន? ឬក៏ទិញស្រាប់?
កញ្ញា៖ ខ្ញុំធ្វើម្ហូបខ្លួនឯងតាស ធីតា។ ទិញស្រាប់ថ្លៃ ហើយខ្លាចអត់សូវស្អាត ញ៉ាំទៅឈឺពោះ។
ធីតា៖ អីចឹង ខ្ញុំទៅជួយធ្វើម្ហូបកញ្ញា ម៉េចដែរ?
ពិសិដ្ឋ៖ ធីតាឯងចេះធ្វើម្ហូបតាំងពីអង្កាល់? តិចទៅៗនាំតែទើសទែង។
កញ្ញា៖ មានណា។ ពិសិដ្ឋចេះតែថាឲ្យធីតា។ ធីតា អរគុណច្រើន។ ចុះធីតាអាចម៉ោម៉ោងម៉ានដែរ?

Talking about the taste of food 1 — Cultural note

នៅពេលមានអ្នកសួរអ្នកថាម្ហូបដែលគេធ្វើនោះឆ្ងាញ់អត់ អ្នកត្រូវប្រយ័ត្នក្នុងការនិយាយថាឆ្ងាញ់។ ព្រោះនៅពេលអ្នកនិយាយថា “ឆ្ងាញ់!” ឬ “ឆ្ងាញ់អា៎!” មានន័យថា ឆ្ងាញ់មែនទែនមិនកុហក។ តែបើអ្នកនិយាយថា “ឆ្ងាញ់តាស!” មានន័យថាឆ្ងាញ់ល្មម អ្នកសួរអាចគិតថាអ្នកកំពុងនិយាយកុហក។ ហើយបើអ្នកនិយាយថា “ឆ្ងាញ់តាស មានអី!” អ្នកសួរកាន់តែសង្ស័យថាអ្នកកំពុងនិយាយកុហក។

Expressing likes 2 — Additional dialogue

ចំរើន៖ ម្សិលមិញ ខ្ញុំទៅសម្ភាសន៍ការងារ។ អ្នកដែលសម្ភាសន៍ខ្ញុំកាចមែនទែន។
សុទ្ធា៖ គេនិយាយថាម៉េចខ្លះ?
ចំរើន៖ គាត់សួរខ្ញុំថាចូលចិត្តធ្វើអ្វីខ្លះ។ ខ្ញុំថា ខ្ញុំចូលចិត្តអានសៀវភៅ ចូលចិត្តរៀនភាសា ចូលចិត្តធ្វើម្ហូប។
សុទ្ធា៖ ហើយគាត់ថាម៉េចទៀត?
ចំរើន៖ គាត់ថា ខ្ញុំអត់បាននិយាយថាចូលចិត្តធ្វើការ...
សុទ្ធា៖ គាត់និយាយលេងទេដឹង។
ចំរើន៖ ខ្ញុំមើលទៅគាត់មិនមែនជាមនុស្សចូលចិត្តនិយាយលេងទេ។
សុទ្ធា៖ ធ្លាក់បាត់ហើយអីចឹង។

Expressing dislikes 2A — Dialogue

ម្លិះ៖ ធារី កំពុងធ្វើអីហ្នឹង?
ធារី៖ កំពុងលាងចាន។ ហត់ដល់ហើយ។ ធ្វើម្ហូបហើយ ត្រូវលាងចានទៀត។
ម្លិះ៖ ធ្វើម្ហូបម្ដងៗអីចឹងហើយ។ ស្រួលបំផុត មានតែទៅក្រៅញ៉ាំ។
ធារី៖ ខ្ញុំអត់ចូលចិត្តទៅញ៉ាំក្រៅទេ ព្រោះខ្លាចគេធ្វើគគ្រិច។ មិនមែនថាមិនចូលចិត្តធ្វើម្ហូបទេ គ្រាន់តែពេលខ្លះចានឆ្នាំងប្រឡាក់ច្រើនពេក។
ម្លិះ៖ ទុកឲ្យខ្ញុំលាងវិញណា។ ទៅសម្រាកទៅ។
ធារី៖ អរគុណ ម្លិះ។ អត់អីទេ ជិតរួចហើយ។ ឲ្យភ្ញៀវលាងចានម៉េចទេ!