Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
មនុស្សម្នាក់	meaʔnuh mneak	one person	10/8

Link to overview page
Link to dictionary

Remembering — Cultural note

នៅខ្មែរ នៅពេលឃើញមនុស្សម្នាក់ភ្លេចភ្លាំងច្រើន គេតែងចំអន់លក្ខណៈលេងសើចថា មនុស្សនោះចាស់ហើយ ឬក៏ មនុស្សនោះនិយាយខ្លួនឯងថា ខ្លួនចាស់ហើយ ភ្លេចភ្លាំងច្រើន។ និយាយលេងសើចម្យ៉ាងទៀតគឺ នៅពេលមនុស្សម្នាក់និយាយមុនពេលចេញដំណើរថា “មានភ្លេចអីទេហ្ន៎?” គេអាចនិយាយទៅវិញថា “បើភ្លេចម៉េចនឹកឃើញ?”។

Talking about the taste of food 2 — Cultural note

នៅពេលមនុស្សម្នាក់មានអាហារដែលខ្លួនចូលចិត្តញ៉ាំតិចមុខ ហើយមិនព្រមញ៉ាំអ្វីដែលខ្លួនមិនចូលចិត្តសោះ ខ្មែរប្រើពាក្យថា “រើសម្ហូប”។ ភាសាសាមញ្ញហៅថា “ស៊ីរើស”។ នៅពេលអ្នកឮឃ្លាខាងក្រោម តើអ្នកដឹងថាជនជាតិខ្មែរកំពុងនិយាយលេងសើចទេ?
១ ស៊ីរើស មិនមែនរើសស៊ីទេណា
២ ស្រួលចិញ្ចឹមមែន!

Rainy Season (Sakanan) — 03

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៣ រូបភាពទី ៣ យើងឃើញថាភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំងពេក ដោយសារតែភ្លៀងធ្លាក់ខ្លាំង យើងឃើញមានទឹកដក់ជាច្រើននៅតាមផ្លូវ ហើយយើងឃើញមានមនុស្សម្នាក់កំពុងតែរត់កាត់ភ្លៀង។ អញ្ចឹងបានន័យថាគាត់កំពុងតែដើរនៅតាមផ្លូវ បន្ទាប់មកមានភ្លៀងធ្លាក់ ដូច្នេះគាត់ត្រូវតែរត់យ៉ាងលឿន ដើម្បីទៅរកកន្លែងជ្រក។ អញ្ចឹងយើងឃើញភ្លៀងបណ្ដើរ មនុស្ស មានមនុស្សកំពុងតែរត់នៅតាមផ្លូវបណ្ដើរ ដើម្បីរត់ទៅរកកន្លែងជ្រកកុំឲ្យសើមភ្លៀង។ ដោយសារតែគាត់អត់មានឆត្រ នៅក្នុងរូបភាពនេះ ដោយសារតែគាត់អត់មានឆត្រ ឬក៏អត់មានអាវភ្លៀងទេ ដូច្នេះគាត់ក៏បានសើមដោយសារទឹកភ្លៀង។ ហើយយើងឃើញនៅតាមផ្លូវ នៅលើផ្លូវ គឺមានទឹកដក់ជាច្រើន ព្រោះតែមេឃភ្លៀង អញ្ចឹងវានឹងមានទឹកដក់នៅតាមផ្លូវ ដែលធ្វើឲ្យយើងពិបាកក្នុងការធ្វើដំណើរ ហើយអាចធ្វើឲ្យយើងវាសើមខោអាវ ឬក៏ប្រឡាក់ខោអាវបាន នៅពេលដែលយើងជាន់ទឹក ឬក៏ខ្ទាតទឹក ដែលដក់នៅតាមផ្លូវចំយើង។

Pickpocket (Sakanan) — 08

ចូលដល់រូបភាពទី ៨ នៅក្នុងរូបភាពទី ៨ យើងឃើញថា មានដៃមួយ បាទ [ដៃជាអ្នក] ជាដៃរបស់អ្នកដទៃនោះទេ បានលូកយក[...]កាបូបចេញពីហោប៉ៅរបស់គាត់ ដោយបុរសម្នាក់នោះពុំបានដឹងនោះទេ អញ្ចឹងការលូកយកសម្ភារៈរបស់អ្នកដទៃ ដោយមិនមានការអនុញ្ញាតពីអ្នកដទៃ គេហៅថាលួច អញ្ចឹងបានន័យថា មានមនុស្សម្នាក់ទៀត កំពុងតែលួចកាបូបរបស់បុរសម្នាក់នោះ ដោយបុរសម្នាក់នោះពុំបានដឹងខ្លួនថា មានគេយកកាបូបលុយរបស់គាត់នោះទេ អញ្ចឹងអ្នកដែលលួចយើងហៅថាចោរ ដូច្នេះហើយ ប្រសិនបើយើងទៅយករបស់គេ ឬក៏សម្ភារៈអ្នកដទៃ ឬក៏ទ្រព្យសម្បត្តិអ្នកដទៃ ដោយម្ចាស់របស់នោះ មិនបានអនុញ្ញាតទេ គឺយើងហៅអ្នកដែលយកនោះហៅថាចោរ ដែលចោរគឺលួចរបស់អ្នកដទៃ អញ្ចឹងមានមនុស្សម្នាក់កំពុងតែលួចកាបូបរបស់បុរសម្នាក់នោះ ពីក្នុងហោប៉ៅរបស់បុរសម្នាក់នោះ ដោយសារតែបុរសម្នាក់នោះ គាត់រវល់តែចុចទូរស័ព្ទលេងជាមួយមិត្តភក្តិ ដូច្នេះគាត់ពុំបានចាប់អារម្មណ៍ថា មាននរណាម្នាក់កំពុងតែយកកាបូបលុយរបស់គាត់នោះទេ។

Phone (Sakanan) — 11

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១១ នៅក្នុងរូបភាពទី ១១ គឺយើងឃើញដៃមួយកំពុងតែកាន់ទូរស័ព្ទ ហើយលេងល្បែងកម្សាន្តនៅក្នុងទូរស័ព្ទ អញ្ចឹងទូរស័ព្ទគឺមានមុខងារច្រើន បានន័យថាយើងអាចប្រើប្រាស់បានច្រើន ទូរស័ព្ទដៃ គឺយើងអាចចាក់ចម្រៀង យើងអាចមើលជាវីដេអូ យើងអាចទាក់ទងទៅកាន់មិត្តភក្តិរបស់យើង ដែលការនិយាយទូរស័ព្ទ ឬក៏ការផ្ញើសារ យើងអាចថតរូបបាន ចំណែកឯមុខងារមួយទៀត គឺជាមុខងារល្បែងកម្សាន្ត បានន័យថា នៅពេលដែលយើងអផ្សុក យើងនៅម្នាក់ឯង អត់មានមិត្តភក្តិនៅជាមួយ អញ្ចឹងយើងអផ្សុក ដូច្នេះយើងចង់លេងល្បែង យើងអាចលេងល្បែងនៅក្នុងទូរស័ព្ទបាន បានន័យថាជាល្បែងកម្សាន្ត ឬក៏ជាហ្គេមនៅក្នុងទូរស័ព្ទ ដែលនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺជាហ្គេមតម្រៀបផ្លែឈើ បានន័យថាយើងត្រូវតម្រៀបផ្លែឈើឲ្យដូចៗគ្នា នោះយើងអាចឈ្នះ អញ្ចឹងនៅក្នុងទូរស័ព្ទដៃ គឺទាំងអស់ គឺគ្រប់ទូរស័ព្ទដៃ គឺសុទ្ធតែមានល្បែងកម្សាន្ត ដើម្បីកំដរកុំឲ្យយើងអផ្សុកបាន អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងអផ្សុក នៅពេលដែលយើងនៅម្នាក់ឯង គឺយើងអាចប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ ដើម្បីលេងល្បែងកម្សាន្ត ឬក៏លេងហ្គេមនៅក្នុងទូរស័ព្ទបាន ដោយឥតគិតថ្លៃ បានន័យថាហ្គេមនៅក្នុងទូរស័ព្ទគឺយើងអត់គិតលុយនោះទេ ដូច្នេះមនុស្សម្នាក់ៗដែលប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទ គឺគាត់ចូលចិត្តលេងហ្គេមនៅក្នុងទូរស័ព្ទគាត់ផងដែរ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ១១ នេះ គឺយើងឃើញមានមនុស្សកំពុងតែលេងហ្គេមនៅក្នុងទូរស័ព្ទរបស់គាត់។

Phone (Sakanan) — 06

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៦ នៅក្នុងរូបភាពទី ៦ គឺយើងឃើញមានដៃមួយ កំពុងតែកាន់ទូរស័ព្ទដដែល អញ្ចឹងទូរស័ព្ទនោះគឺជាទូរស័ព្ទស្មាតហ្វូន ដែលយើងហៅថា ទូរស័ព្ទវ័យឆ្លាត ដែលអត់មានគ្រាប់ចុច ហើយអេក្រង់ធំៗ អញ្ចឹងគាត់កំពុងតែលេងបណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គម គឺយើងហៅថា Facebook អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះគឺគាត់កំពុងតែបើកមើល Facebook របស់គាត់ ថាតើមានមិត្តភក្តិរបស់គាត់បង្ហោះរូបភាពអ្វី ឬក៏បង្ហោះសារអ្វីនៅក្នុងបណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គម Facebook នោះ ដូច្នេះគាត់កំពុងតែឆែកមើល អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ យើងឃើញមិត្តភក្តិរបស់គាត់ម្នាក់ មិត្តភក្តិរបស់គាត់ម្នាក់ គឺគាត់បានបង្ហោះរូបឆ្មាទៅក្នុងបណ្ដាញសង្គម Facebook ផងដែរ អញ្ចឹងយើងឃើញហើយថា នៅក្នុងនេះគឺមានរូបឆ្មាមួយ កំពុងតែបង្ហោះ ហើយមានអ្នកចូលចិត្តចំនួន ១៥០ នាក់ ហើយមានអ្នកជជែកចំនួន ២០ នាក់ផងដែរ អញ្ចឹងបានន័យថាមិត្តភក្តិរបស់គាត់បង្ហោះរូបភាពឆ្មាចូលទៅក្នុងបណ្ដាញសង្គម Facebook ចំណែកឯនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា Facebook គឺជាបណ្ដាញសង្គមដែលមានប្រជាប្រិយភាពបំផុត បានន័យថាមនុស្សម្នាក់ៗចូលចិត្តលេងបណ្ដាញសង្គម Facebook ខ្លាំងណាស់ ហើយក្រៅពី Facebook គឺយើងមានបណ្ដាញសង្គមផ្សេងៗទៀតផងដែរដែលយើងចូលចិត្តលេង ដូចជា Instagram ជាដើម ដែលភាគច្រើនគឺគាត់ចូលចិត្តបង្ហោះរូបនៅក្នុង Instagram ហើយចំណែកឯកម្មវិធី Line ផងដែរ ក៏គេមានការបង្ហោះរូបនៅក្នុងកម្មវិធីជជែកកម្សាន្ត Line ផងដែរ ដូច្នេះនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺយើងអាចលេងបណ្ដាញសង្គម Facebook ឬក៏កម្មវិធីបណ្ដាញសង្គមបានច្រើន មានដូចជា Line មានដូចជា Facebook មានដូចជា Instagram ជាដើម អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ៦ គឺគាត់ប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទចល័តរបស់គាត់ ទូរស័ព្ទវ័យឆ្លាតរបស់គាត់ ឬក៏ស្មាតហ្វូនហ្នឹង ដើម្បីលេងប្រើប្រាស់បណ្ដាញសង្គម ដើម្បីលេងជាមួយនឹងមិត្តភក្តិរបស់គាត់ ឬក៏ក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់។

Personal Hygiene (Sakanan) — 16

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១៦ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៦ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីគាត់ធ្វើសក់ ធ្វើម៉ូតសក់របស់គាត់ និងត្បារត្រចៀក និយាយរួម គឺបន្ទាប់ពីគាត់សម្អាតខ្លួនប្រាណរបស់គាត់បានស្អាតហើយ បន្ទាប់មកគាត់ឃើញថាក្រចកដៃរបស់គាត់គឺមិនទាន់ស្អាតនោះទេ អញ្ចឹងគាត់ក៏បានកាត់ក្រចកគាត់ ដែលនៅក្នុងរូបភាពទី ១៦ នេះ គឺយើងឃើញគាត់កំពុងតែកាត់ក្រចករបស់គាត់ ដោយប្រើកន្ត្រៃកាត់ក្រចក អញ្ចឹងប្រសិនបើក្រចកយើងវែង គឺយើងអត់ស្អាតនោះទេ គឺវាអត់ស្អាតនោះទេ គឺវាអាចជាប់ដីបាន អញ្ចឹងក្រចកវែងពេកគឺជាប់ដី ឬក៏ជាប់ក្អែលទៅក្នុងក្រចក ដែលធ្វើឲ្យក្រចកយើងខ្មៅ ដែលយើងមើលទៅអត់មានអនាម័យនោះទេ ដូច្នេះយើងជាមនុស្សប្រុស យើងត្រូវតែកាត់ក្រចកចេញឲ្យបានខ្លី អញ្ចឹងយើងកាត់ក្រចកចេញដើម្បីកុំឲ្យមានដីជាប់នឹងក្រចក ដែលគ្មានអនាម័យ ដែលជាក់ស្ដែងក្មេងប្រុសម្នាក់នេះ គាត់កំពុងតែកាត់ក្រចករបស់គាត់ ដែលដុះលូតចេញពីផ្ទៃសាច់ អញ្ចឹងគាត់កាត់ទាំងអស់ គាត់កាត់ក្រចកចេញ ដើម្បីកុំឲ្យមានដីជាប់នឹងក្រចក ដើម្បីធ្វើឲ្យមានមេរោគ

អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺយើងនិយាយអំពីការធ្វើអនាម័យខ្លួនប្រាណ ប្រសិនបើខ្លួនប្រាណរបស់យើងមានអនាម័យ នោះយើងនឹងមានសុខភាពល្អ ហើយយើងអត់ងាយឈឺនោះទេ គឺយើងអត់ងាយឈឺទេ ក៏ប៉ុន្តែប្រសិនបើយើងអត់មានអនាម័យខ្លួនប្រាណរបស់យើងទេ យើងនឹងឧស្សាហ៍ឈឺ ហើយឧស្សាហ៍ទៅពេទ្យ អញ្ចឹងប្រសិនបើយើងឈឺ គឺយើងខាតទាំងពេលវេលា យើងខាតទាំងថវិកា ហើយយើងអត់មានសុខភាពល្អ យើងសុខភាពទន់ខ្សោយ ដូច្នេះគឺវាអត់ល្អសម្រាប់យើងនោះទេ អញ្ចឹងមនុស្សម្នាក់ៗគឺគេត្រូវការសុខភាពល្អ ដូច្នេះដើម្បីឲ្យមានសុខភាពល្អ យើងត្រូវតែមានអនាម័យខ្លួនប្រាណ ក៏ដូចជាអនាម័យក្នុងការរស់នៅ ក៏ដូចជាអនាម័យក្នុងការហូបចុក និងការស្លៀកពាក់ជាដើម ដែលជាក់ស្ដែងក្មេងប្រុសម្នាក់នេះ គឺគាត់មានអនាម័យយ៉ាងខ្លាំង ដោយគាត់តែងតែងូតទឹក ដុសសាប៊ូ កក់សក់ កាត់ក្រចក និងត្បារត្រចៀករបស់គាត់ឲ្យបានស្អាតជានិច្ច អញ្ចឹងការរស់នៅរបស់គាត់ស្អាត ដូច្នេះគាត់នឹងមានសុខភាពល្អនៅក្នុងការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃរបស់គាត់។

Boats (Sakanan) — 07

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៧ រូបភាពទី ៧ គឺបន្ទាប់ពីបុរសអ្នកលក់សំបុត្រមកដល់ហើយ គាត់ក៏បានបើកប្រអប់សំបុត្រមួយ ប្រអប់សំបុត្រប្រភេទនេះគឺជាប្រអប់សំបុត្រដែលមានវិល មានកង់វិល ដែលអតិថិជនទាំងអស់ត្រូវចាប់ទាញសំបុត្រចេញពីប្រអប់នោះ ហើយផ្ដាច់យកត្រឹមតែសំបុត្រមួយតែប៉ុណ្ណោះ បន្ទាប់មកត្រូវដាក់លុយចូលទៅក្នុងបំពង់នោះ អញ្ចឹងបំពង់នេះគឺជាបំពង់លក់សំបុត្រផង មានសំបុត្រនៅក្នុងនោះផង និងមានកន្លែងដាក់ប្រាក់ផង ដែលនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺជារូបភាពដែលយើងចាយកាក់ អញ្ចឹងបានន័យថានៅពេលដែលគាត់ទាញសំបុត្រចេញ គឺគាត់ត្រូវបោះកាក់តម្លៃនៃសំបុត្រនោះ ចូលទៅក្នុងបំពង់នោះវិញ ដោយអ្នកលក់សំបុត្រ គឺគាត់បើកបំពង់នោះ ដើម្បីឲ្យអ្នកដំណើរចាប់ទាញសំបុត្រ អញ្ចឹងជាទូទៅនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺយើងអត់សូវមានការលក់សំបុត្របែបនេះទេ គឺនៅប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីជិះទូក គឺយើងត្រូវបង់លុយដើម្បីទិញសំបុត្រនៅលើកំពង់ផែ ដោយហើយជាទូទៅ គឺកំពង់ផែនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺអត់មានទូកដើម្បីជិះធ្វើដំណើរទៅកន្លែងមួយទៅកន្លែងមួយទេ គឺមានតែទូកដើម្បីជិះដំណើរកម្សាន្តនៅក្នុងទន្លេ ហើយត្រលប់មកវិញ ហើយយើងទិញសំបុត្រនៅលើកំពង់ផែ ប៉ុន្តែនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺជារូបភាពដែលលក់សំបុត្រតាមរយៈបំពង់ តាមរយៈអ្នកលក់សំបុត្រនៅលើទូក អញ្ចឹងបានន័យថានៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាគឺអត់មានទេ ហើយនៅក្នុងរូបភាពនេះគឺគេចាយកាក់ ដែលជាភាគច្រើន ចាយកាក់គឺ កម្ពុជាអត់មានចាយកាក់ទេ គឺយើងចាយលុយរៀល បានន័យថាលុយក្រដាសប្រាក់ ប៉ុន្តែប្រទេសដែលចាយកាក់គឺមានដូចជាប្រទេសវៀតណាម ប្រទេសថៃជាដើម ដែលគាត់ចាយកាក់ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ អាចជាការជិះទូកនៅក្នុងប្រទេសថៃក៏ថាបានដែរ ព្រោះមានចាយកាក់ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ អ្នកដំណើរគាត់ត្រូវទាញសំបុត្រចេញពីបំពង់នោះ ហើយគាត់ត្រូវដាក់លុយ ឬក៏កាក់ចូលទៅក្នុងបំពង់នោះវិញ ដើម្បីឲ្យអ្នកលក់សំបុត្រយកទៅលក់សំបុត្រឲ្យអ្នកដទៃទៀត ដោយមនុស្សម្នាក់ទាញបានសំបុត្រតែមួយសន្លឹកតែប៉ុណ្ណោះ ហើយម្នាក់ទៀតត្រូវ ប្រសិនបើយើងមានគ្នាពីរនាក់ គឺយើងទាញពីរសំបុត្រ ហើយត្រូវដាក់លុយតម្លៃចំនួនពីរសំបុត្រ ចូលទៅក្នុងបំពង់នោះផងដែរ។