Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
កាយ	kaay	1. to scrape, scratch 2. body (formal)	12/5

Link to overview page
Link to dictionary

Expressing fatigue — Cultural note

ពាក្យខ្មែរមួយគឺ ហត់កាយ កុំឲ្យតែហត់ចិត្ត។ ហត់កាយ មានន័យថា អស់កម្លាំងខាងផ្លូវកាយ ដោយសារតែមានការងារច្រើនឬត្រូវទៅកន្លែងនេះកន្លែងនោះធ្វើឲ្យរវល់ខ្លាំង។ រីឯហត់ចិត្ត មានន័យថា មិនសូវចំណាយកម្លាំងកាយប៉ុន្មានទេ ប៉ុន្តែ ដោយសារមានបញ្ហាខាងទំនាក់ទំនងមនុស្ស ឬការព្រួយបារម្ភជាច្រើន ធ្វើឲ្យចិត្តមិនអាចសប្បាយរីករាយបាន។ គេប្រើពាក្យនេះនៅពេលគេចង់និយាយថា គេសុខចិត្តរវល់និងប្រើកម្លាំងកាយច្រើន ប៉ុន្តែគេមិនចង់ទទួលការមិនសប្បាយចិត្ត មន្ទិល ឬការព្រួយបារម្ភអ្វីជាប់ក្នុងចិត្តនោះទេ។

Boats (Sakanan) — 12 Canoe or rowing boat

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១២ រូបភាពទី ១២ យើងឃើញថា មានប្រភេទទូកជាច្រើន ដែលធ្វើដំណើរតាមផ្លូវទឹក អញ្ចឹងនៅក្នុងការធ្វើដំណើរតាមផ្លូវទឹក គឺយើងមានមធ្យោបាយជាច្រើន ដូចជានៅក្នុងរូបភាពទី ១២ នេះ បុរសម្នាក់ គាត់កំពុងតែអុំទូក អញ្ចឹង[មាន]ទូកមានប្រភេទជាច្រើន ដូចជាទូកអុំ ទូកចែវជាដើម ដែលទូកអុំនេះគឺយើងប្រើ[ច្រវា] យើងឃើញបុរសម្នាក់នេះ គាត់កំពុងតែអង្គុយ ហើយដៃរបស់គាត់ទាំងពីរកំពុងតែកាន់[ច្រវា] ដើម្បីចែវទូក អញ្ចឹងគាត់ចែវចុះឡើងៗ ដោយកាយទឹក ដើម្បីឲ្យទូកទៅមុខ ដែលយើងឃើញរូបភាពនេះ គឺដៃបុរសម្នាក់នេះ គាត់កំពុងតែបោះត្រង់ទៅមុខ ហើយកាន់[ច្រវា] ដែល[ច្រវា] កន្ទុយ[ច្រវា]នៅក្នុងទឹក គល់[ច្រវា]ដែលគាត់កំពុងតែកាន់ ហើយកន្ទុយ[ច្រវា]កំពុងតែបក់ទឹក ឬក៏កាយទឹក ដើម្បីឲ្យទូកលូនទៅមុខ ដែលទូកនេះគេហៅថាទូកអុំ។

Grilled Fish (Sakanan) — 10

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១០ នៅក្នុងរូបភាពទី ១០ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីគាត់ក្រាលនូវកម្រាលរួចរាល់ហើយ មិត្តស្រីរបស់គាត់ក៏បានយកចានមកដាក់នៅលើកម្រាលនោះ អញ្ចឹងគាត់បានទុកថង់ម្ហូប ដែលគាត់បានទិញអម្បាញ់មិញនៅម្ខាង ហើយគាត់រៀបចានសិន អញ្ចឹងយើងឃើញនារីដែលជាមិត្តស្រីនោះ គាត់កំពុង ដៃទាំងពីររបស់គាត់ អញ្ចឹងដៃទាំងពីររបស់គាត់គឺគាត់កំពុងតែ គាត់កំពុងតែកាន់ចានមួយចំនួន ដោយរៀបនៅលើកម្រាល ចំណែកឯបុរសដែលមានវ័យ ២៣ ឆ្នាំនោះ អញ្ចឹងបុរសម្នាក់នោះ គាត់កំពុងតែកាន់ចានផង និងសមផង អញ្ចឹងជាទូទៅយើងញ៉ាំបាយគឺយើងប្រើប្រាស់ស្លាបព្រាជាមួយនឹងសម ដោយជាក់ស្ដែងយើងឃើញបុរសម្នាក់នោះ ដៃស្ដាំរបស់គាត់ គឺគាត់កំពុងតែកាន់ចាន រីឯដៃឆ្វេងកំពុងតែកាន់ស្លាបព្រានិងសម ដើម្បីញ៉ាំជាមួយនឹងបាយ ដោយពួកគេទាំងពីរនាក់កំពុងតែរៀបចាននៅលើកម្រាល ដោយយើងឃើញនៅលើកម្រាល គឺមានចាន មានស្លាបព្រា មានសមផងដែរ អញ្ចឹងសមគឺវាអត់ជិតដូចស្លាបព្រាទេ បានន័យថាស្លាបព្រាគឺវាជិត អត់មានប្រឡោះនោះទេ ដើម្បីហុតទឹកសម្លបាន ចំណែកឯសមគឺវាមានធ្មេញស្រួចៗ អញ្ចឹងវាអត់ជិតទេ អញ្ចឹងវាអត់អាចដួសសម្លបានទេ តែសមគឺយើងប្រើប្រាស់ដើម្បីជួយចាក់ជាសាច់ ឬក៏ជួយកាយបាយចូលក្នុងស្លាបព្រាបាន។

Boats (Sakanan) — 14 Motorboat

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៤ យើងឃើញថា មានទូកមួយទៀត ដែលទូកនេះគឺជាទូកម៉ាស៊ីន អញ្ចឹងទូកម៉ាស៊ីនគឺជាទូកមួយប្រភេទ ដែលយើងប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីន ដើម្បីធ្វើឲ្យទូកនោះទៅមុខ ដោយយើងអត់ប្រើចំណាយកម្លាំងមនុស្សនោះទេ អញ្ចឹងវាខុសពីទូកអុំនិងទូកក្ដោង ដោយសារតែទូកក្ដោងប្រើប្រាស់កម្លាំងខ្យល់ ចំណែកឯទូកអុំគឺប្រើប្រាស់កម្លាំងមនុស្ស កាន់ច្រវាកាយទឹកដើម្បីឲ្យទូកទៅមុខ ចំណែកឯទូកមួយទៀតនេះ គឺនៅក្នុងរូបភាពទី ១៤ នេះ គឺជាប្រភេទទូកម៉ាស៊ីន ដែលយើងហៅថាកាណូត អញ្ចឹងទូកប្រភេទនេះគឺលឿន ដោយសារតែវាប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីននិងម៉ូទ័រនៅខាងក្រោយ អញ្ចឹងជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពនេះ យើងឃើញថា ទូកនេះគឺមានលក្ខណៈបះខាងមុខ ដោយសារតែវាលឿន ដូច្នេះមនុស្សនៅអង្គុយខាងក្រោយ និងម៉ាស៊ីននៅខាងក្រោយ អញ្ចឹងវាធ្ងន់ជាងខាងមុខ ដូច្នេះធ្វើឲ្យវាបះខាងមុខ និងម្យ៉ាងទៀតដោយសារតែទូកនេះលឿងផង ដូច្នេះវាធ្វើឲ្យវាបះ ដោយសារតែកម្លាំងម៉ាស៊ីនខ្លាំង អញ្ចឹងនៅពេលដែលម៉ាស៊ីនខ្លាំង នោះទូកនោះកាន់តែលឿន ដោយយើងអត់ចាំបាច់ចំណាយកម្លាំង ដើម្បីអុំ ឬក៏ពឹងពាក់ទៅលើខ្យល់ ដើម្បីឲ្យវាទៅមុខនោះទេ យើងគ្រាន់តែប្រើប្រាស់កម្លាំងម៉ាស៊ីន ដែលម៉ាស៊ីននោះគឺជាម៉ាស៊ីនចាក់សាំង ឬក៏ម៉ាស៊ីនចាក់ម៉ាស៊ូត ដែលនៅខាងលើគឺម៉ាស៊ីន ចំណែកឯនៅក្នុងទឹកគឺជាកង្ហារ ដែលយើងហៅថាស្លាបចាក់ អញ្ចឹងស្លាបចាក់គឺនៅក្នុងទឹកកំពុងតែបក់ទឹកដើម្បីឲ្យរុញទូកឲ្យទៅមុខ អញ្ចឹងនៅពេលដែលស្លាបចាក់វិលកាន់តែញាប់ ទូកកាន់តែទៅលឿន ប្រសិនបើយើងចង់បង្អង់ល្បឿន យើងត្រូវបន្ថយស្លាបចាក់កុំឲ្យវាវិលញាប់ពេក អញ្ចឹងទូកនេះគឺជាទូកម៉ាស៊ីន។

Khmer New Year (Sakanan) — 08

ចូលដល់រូបភាពទី ៨ នៅក្នុងរូបភាពទី ៨ គឺជារូបភាពមួយដែលអ្នក ក្នុងពិធីចូលឆ្នាំខ្មែរ ប្រជាជនខ្មែរតែងតែធ្វើទាំងអស់គ្នា គឺជាការ ពិធីស្រង់ព្រះ អញ្ចឹងពិធីស្រង់ព្រះ គឺ កូនៗ ឬក៏ចៅៗ ត្រូវយកទឹកទៅស្រោច ឬក៏ទៅងូតឲ្យមនុស្សចាស់នៅក្នុងផ្ទះ ដូចជាជីដូនជីតា ឬក៏ឪពុកម្ដាយជាដើម។ អញ្ចឹងពាក្យថាស្រង់ព្រះនៅទីនេះ គឺបានន័យថាងូតទឹកឲ្យមនុស្សចាស់ ឬក៏ងូតទឹកឲ្យអ្នកមានគុណ។ អ្នកមានគុណ គឺយើងសំដៅទៅលើឪពុកម្ដាយ ឬក៏ជីដូនជីតា។ ជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ៨ យើងឃើញថាមានមនុស្សចាស់ពីរនាក់ កំពុងតែអង្គុយនៅលើកៅអី អញ្ចឹងមនុស្សចាស់ពីរនាក់នោះគឺជាយាយនិងតា ឬក៏យើងអាចហៅថា ជីដូនឬក៏ជីតា អញ្ចឹងជីដូនគឺជាយាយ ជីតាគឺជាតា។ យើងឃើញជីដូននិងជីតាកំពុងតែអង្គុយនៅលើកៅអី ហើយក្មេងប្រុសម្នាក់ គាត់លុតជង្គង់ ដោយចាក់ទឹកទៅលើដៃរបស់ជីតារបស់គេ អញ្ចឹងគេធ្វើបែបនេះ គឺយើងហៅថាស្រង់ព្រះ បានន័យថាយើងលាងជម្រះខ្លួនប្រាណ លាងជម្រះដៃជើង ទៅឲ្យអ្នកមានគុណ ឬក៏ឲ្យជីដូនជីតារបស់យើង។ អញ្ចឹងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺរាល់ពេលចូលឆ្នាំ គឺយើងតែងតែធ្វើពិធីស្រង់ព្រះ ដើម្បីរំលឹកគុណ ឬក៏ដើម្បីធ្វើនូវសេចក្តីដឹងគុណទៅដល់អ្នកដែលមានគុណរបស់យើង នៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺក្មេងប្រុស គាត់កំពុងតែស្រង់ព្រះទៅដល់ជីដូនជីតារបស់គាត់ ហើយឪពុកម្ដាយរបស់គាត់ ឪពុកម្ដាយរបស់ក្មេងប្រុសនោះ កំពុងតែឈរមើលនៅខាងក្រោយ។ អញ្ចឹងការស្រង់ព្រះ គឺយើងធ្វើការស្រង់ម្ដងម្នាក់ ដោយដំបូងឡើយ គឺឲ្យឪពុកម្ដាយរបស់យើងស្រង់ ស្រង់ទឹក ឬក៏យកទឹកទៅលាងជម្រះជីដូនជីតារបស់យើង ឬក៏ឪពុកម្ដាយរបស់គាត់ អញ្ចឹងបន្ទាប់មក គឺយើងយកទឹកទៅលាងជម្រះកាយទៅដល់ឪពុកម្ដាយរបស់យើងវិញម្ដង។ ដូច្នេះគឺយើងស្រង់ព្រះម្ដងម្នាក់ ហើយតាមឋានានុក្រម អញ្ចឹងអ្នកណាចាស់ គឺយើងត្រូវឲ្យគាត់ស្រង់ព្រះមុន ឬក៏ឲ្យគាត់លាងជម្រះកាយមុន បន្ទាប់មកអ្នក អ្នកណាក្មេងគឺត្រូវលាងជម្រះកាយបន្តបន្ទាប់គ្នា។