Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling
| Isaan | Pronunciation | Tones | Thai | English/Notes | #occ |
|---|---|---|---|---|---|
| เม็ด | met | H | เม็ด | 1. seed, stone, kernel, grain 2. raindrop {เม็ดฝน = raindrop} 3. clf. for buttons {กะดุมเม็ดนี้ = this button} |
17/6 |
Link to overview page
Link to dictionary
Vocabulary recordings — Planting rice 07
ต้นก้านี้กะ ถ้าให้มะเล็ดเข้า หลือว่าเม็ดเข้าที่เฮาไปหว่านเป็นก้านั้นหนะ ใหญ่พอสมควน หลือว่าปะมานสอกหนึ่งเนาะ เพื่อที่สิเอาไปดำต่อไป เฮากะเอาต้นก้านั้นหละหลก ขั้นเฮาหลกขึ้นมา เขาสิเอิ้นว่า หลกก้าเนาะ กะตอนเฮาหว่านนั้น เฮาสิเอิ้นว่า หว่านก้า เฮากะสิเอาก้าต้นนั้นหละไปดำต่อไป
Vocabulary recordings — Planting rice 02
กะสิเลิ้มจากกานผายเข้ากะเนาะว่าวิทีกานผายเข้านี้มันเฮ็ดจั่งใด ขั้นตอนแลกเนาะ กานผายเข้านี้เฮากะต้อง กานเฮ็ดเข้า ผายเข้านี้ เฮากะต้องมีมะเล็ดพันหลือว่าเม็ดเข้าที่เฮาคัดไว้ถ้าเฮ็ดเป็นพัน หลือว่าไว้ถ้าปูกในปีต่อไป เฮากะสิเก็บไว้ แล้วกะเอาไว้ถ้ามาเฮ็ดเนาะ เข้าซุมนั้นเฮากะเอามา อาดสิเป็น ขั้นตอนแลกเฮากะสิเอาเข้าซุมนั้นมาแซ่น้ำก่อนเนาะ แซ่น้ำในโอ่ง ให้มัน อาดสิ ให้มันสิแตก ให้เม็ดเข้าสิแตกที่สิให้มันหว่านขึ้นแล้วสิเกิดเนาะ กะแซ่น้ำ จัก สองสามมื้อเนาะ
Basic vocabulary — page 17 — Series B, pictures 16-20: doctor, patient, medicine
นี้คืออี่หยัง นี้คือหมอ อันนี้เป็นหมอ เป็นหมอลักสาคนป่วย หลือเป็นหมอลักสาทุกอย่าง
หมอกะมีหลายหน้าที่ สามาดเฮ็ดได้หลายอย่าง เฮ็ดได้หลายแบบ แล้วแต่หมอแต่ละคน
หมอบางคนกะลักสาตับ หมอบางคนกะลักสาไต แล้วแต่คน แล้วแต่หน้าที่ของหมอแต่ละคนออกไป
หมอบางคนกะเฮ็ดงานอยู่โลงพะยาบาน หมอบางคนกะเฮ็ดงานอยู่คิหนิก แล้วแต่คน แล้วแต่หมอ
หมอมีหน้าที่เฮ็ดหญังแน่ กะแล้วแต่หมอ แล้วแต่คนอีกหละ แล้วแต่หน้าที่ของหมอ หมอบางคนกะลักสาพุป่วย หลือหมอบางคนกะเฮ็ดสันยะกัมกะได้
17
หมอกำลังเฮ็ดหญังอยู่ เขากำลังเว้ากับพุป่วยอยู่ เขากำลังอะทิบายบางสิ่งบางอย่าง หลือเว้าบางสิ่งบางอย่างกับคนป่วยคนนี้
ตอนนี้คนป่วยกำลังนั่งอยู่แม่นบ่ แม่น ตอนนี้คนป่วยกำลังนั่งอยู่ กำลังนั่งอยู่กับหมอ กำลังนั่งเว้ากับหมออยู่ ตอนนี้หมอกำลังยืน หลืออะทิบาย หลือเว้าอี่หยังบางสิ่งบางอย่างให้คนป่วยนี้ฟัง
พุซายคนที่นั่งอยู่นี้บ่สะบายแม่นบ่ หลือบ่ซำบายแม่นบ่ แม่น พุซายคนนี้บ่ซำบาย เขากะเลยมาหาหมอ เพื่อที่สิให้หมอลักสาให้ เพื่อที่สิให้เขาซำบายขึ้น หลือมีอากานดีขึ้น
พุซายคนนี้เขาป่วยหลายบ่ บ่ซำบายคักบ่ กะบ่ฮู้คือกัน จักว่าเจ็บน้อยเจ็บหลาย อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน ฮู้แต่ว่าเขากำลังเว้ากับหมอ หลือมาปึกสาหมออยู่ เขาอาดสิเป็นหลาย หลือบ่ซำบายคักกะได้
18
เขากำลังเฮ็ดหญังอยู่ คนป่วยคนนี้เขากำลังเว้ากับหมออยู่ เขากำลังเว้าให้หมอฟังว่าเขาเป็นอี่หยัง ว่าเขาเกิดอี่หยังขึ้นกับล้างกายของเขา
พุซายคนนี้ เขาเว้าอี่หยังกับหมอแน่ อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน ฮู้แต่ว่าเขากำลังเว้ากับหมออยู่ อะทิบายโลกที่เขาเป็นให้หมอฟัง
เขาใซ้มือของเขาจับอยู่ท้องเขา เบิ่งแล้วเขาคือสิ[เจ็บ]ท้อง หลือเจ็บท้องคักกะด้อกะเดี้ยนี้หละ
พอหมอได้ญินแล้ว หมอสิเฮ็ดจั่งใด อันนี้กะบ่ฮู้คือกัน กะแล้วแต่หมอ จักหมอสิลักสาแบบใด อันนี้กะบ่ฮู้กับหมอคือกันเนาะ
19
นี้คืออี่หยัง นี้คือยา เป็นยาลักสาโลก จักยาลักสาโลกอี่หยัง
เห็นแต่เคี้ยงหมายของโลงพะยาบานอยู่ในก่องยาอันนี้ แล้วยาอันนี้กะเป็นเม็ดสีเหลียงๆ เม็ดเป็นวงกม เม็ดบ่ใหญ่หลาย เม็ดน้อยๆ หนึ่ง
ยาอันนี้ใซ้เฮ็ดจั่งใด ยาอันนี้กะเอาไว้กิน บางยากะเอาไว้ทา บางยากะเอาไว้เฮ็ดแบบอื่น แต่ยาอันนี้เป็นเม็ด เอาไว้ถ้ากิน กินเข้าไปในท้อง เอาใส่ปากของเฮา แล้วกะกินน้ำตามลงไป
20
หมอกำลังเฮ็ดหญัง หมอกำลังแนะนำยาให้คนป่วยคนนี้ กำลังสิเอายาให้เขากิน
เป็นหญังหมอคือเอายาให้เขากิน ยาอันนี้อาดสิเป็นยาที่ลักสาโลกที่เขาเป็นกะได้ อาดสิบันเทาลง หลือเฮ็ดให้อากานดีขึ้นกะได้
Basic vocabulary — page 12 — Series B, pictures 16-20: watermelon, soft drink, yes
นี้คืออี่หยัง นี้คือแตงโม
แตงโมน่วยสีเขียว เนี้ยแตงโมกะเป็นสีแดง
แตงโมมีจักน่วย แตงโมมีน่วยเดียวแม่นบ่ แม่น แตงโมมีน่วยเดียว มีน่วยเดียวข้อหล้อ
เขาผ่าแตงโมน่วยนี้ไป่ ผ่าแล้ว เขาผ่าแตงโมน่วยนี้แล้ว
เขาผ่าออกเป็นซิ้นเดียวแม่นบ่ แม่น เขาผ่าออกไปแล้วซิ้นเดียว ซิ้นน้อยๆ หนึ่ง
เปียกแตงโมสีอี่หยัง เปียกแตงโมสีเขียว
แล้วเนี้ยแตงโมเป็นสีอี่หยัง เนี้ยแตงโมเป็นสีเหลียง
แตงโมมีเม็ดพ้อม เม็ดมันสีดำ เม็ดมันน้อยๆ หนึ่ง เม็ดมันเม็ดบ่ใหญ่
แตงโมลดซาดจั่งใด ลดซาดสิหวานๆ แต่หวานบ่สู้น้ำตาน กะสิหวานแบบพอดี
แล้วคนมักกินแตงโมบ่ กะมักอยู่ คนส่วนหลายสิกินแตงโมอยู่ เพาะว่าแตงโมมันแซบ ซื้อได้หลายที่ เพาะว่าล้านขายแตงโม หลือล้านขายผนละไม้ สิมีขายอยู่หลายที่หลายหม้อง
17
พุหญิงคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง พุหญิงคนนี้เขากำลังสิซวนพุซายกินแตงโมบ่ เขาถามพุซายว่า กินแตงโมบ่ แล้วเขากะสิยื่นแตงโมให้พุซายกิน
มีแตงโมอยู่ในมือเขาซิ้นหนึ่ง ซิ้นบ่ใหญ่หลาย ซิ้นพอดี
แล้วพุซายได้ญินจากพุหญิงว่า กินแตงโมบ่ แล้วเขาได้ญิน เขาอาดสิตอบว่า กินอยู่คับ กินกะได้คับ เขากะเลยสิเอามือของเขาไปยื่นแตงโมจากพุหญิงคนนี้
18
นี้คืออี่หยัง นี้คือกะปอง กะปองน้ำอัดลมแม่นบ่ แม่น อันนี้เป็นกะปองน้ำอัดลม
น้ำอัดลมมันหวานบ่ หวานอยู่ น้ำอัดลมมันหวานหลาย มันเฮ็ดมาจากน้ำตาน เพาะสะนั้นแล้วมันกะต้องหวาน
กะปองน้ำอัดลมเปิดจั่งใด มันสิมีฝาเปิด หลือหม้องเปิดของมัน เปิดง่ายๆ เปิดได้บ่ญาก
น้ำอัดลมซื้อได้อยู่ใสแน่ ซื้อได้หลายหม้อง ซื้อได้หลายที่ ซื้ออยู่ในห้างกะได้ ซื้ออยู่ในตะหลาดกะได้ ซื้ออยู่ในเซเว้นกะได้
น้ำอัดลมมันแซบบ่ กะแซบอยู่ คนส่วนมากเขาสิกินน้ำอัดลม ขั้นกินไปแล้ว มันสิสดซื้น มันสิคายความฮ้อนได้ดี
19
พุหญิงคนนี้ เขากำลังซวนพุซายกินน้ำอัดลมบ่ เขาถามพุซายว่า กินน้ำอัดลมบ่
เขาถือน้ำอัดลมกะปองหนึ่ง กะปองสีแดง กะปองบ่ใหญ่หลาย แล้วเขากะซวนพุซายกิน
พุซายได้ญินจากพุหญิงว่า กินน้ำอัดลมบ่ พอเขาได้ญิน เขากะเลยตอบไปว่า กินอยู่คับ กินกะได้คับ เขากะเลยสิเอามือของเขาไปยื่นน้ำอัดลมจากพุหญิงนี้
20
เขากำลังเฮ็ดหญัง พุหญิงคนนี้เขากำลังถือบ่าดอยู่ หลือถือลูกบอนอยู่
เขากำลังสิซวนพุซายคนนี้ อาดสิถามว่า เหล้นบ่าดบ่ เหล้นบ่าดนำกันบ่
แล้วพุซายได้ญิน พุซายอาดสิตอบไปว่า เหล้นอยู่คับ เหล้นกะได้คับ
ขั้นเขาเหล้นนำกันแล้ว มันสิม่วนบ่ กะอาดสิม่วนอยู่ กะอาดสิม่วนบักคักหนึ่ง เพาะว่าได้เหล้นนำกัน มันได้มีหมู่
พุซายได้ถือบ่าดบ่ บ่ พุซายบ่ได้ถือบ่าด พุหญิงเป็นคนถือบ่าด ถือบ่าดลูกสีส้ม มีสีขาวปนพ้อม ลูกบ่ใหญ่หลาย
พุหญิงใส่กะโปงสีอี่หยัง พุหญิงใส่กะโปงสีขาวแม่นบ่ แม่น พุหญิงใส่กะโปงสีขาว กะโปงบ่ญาว กะโปงสั้นๆ หนึ่ง
แล้วพุซายใส่กางเกงสีหญัง พุซายใส่กางเกงสีเขียว เป็นกางเกงขาญาว
Basic vocabulary — Page 29 — Series B, pictures 16-18: needle, thread, button, to sew, shirt
อันนี้คืออี่หยัง อันนี้เป็นเข็มเนาะ เป็นเข็ม
เข็มหนิกะเอาไว้ถ้าเญ็บ หลือเอาไว้ถ้าส้อมแซมเสี้ยผ้า หลือว่าส้อมแซมอี่หยังต่างๆ ที่เกี่ยวกับเญ็บเนาะ
เข็มหนิกะต้องใซ้คู่กับด้าย ขั้นมีแต่เข็มอย่างเดียว ใซ้งานอี่หยังกะบ่ได้เลย นอกจากว่าขั้นมีด้ายปึ่บ เข็มอันนี้สิสามาดใซ้งานได้ในสิ่งต่างๆ
อย่างเซ้นว่าเสี้ยผ้าเฮาขาด ส้งเฮาขาด เกิบเฮาฮ้าง เกิบเฮาพังเฮาเพ หลือว่าผ้าอี่หยังเฮาขาดเนาะ เฮากะต้องใซ้เข็มหนิไปเญ็บ
ก่อนที่สิเญ็บเฮากะต้องใส่ด้ายก่อน เอาด้ายใส่ ใส่เข้าไปในเข็ม เพื่อที่สิเญ็บส้อมแซมเสี้ยผ้าอี่หยังต่างๆ ที่เฮาฮ้างเฮาเพเนาะ
เข็มนี้มันกะสิเป็นแหลมๆ อยู่หม้องปายมัน ตามลักสะนะ แล้วตงท้าย หลือว่าตงดากมัน หลือว่าตงท้ายๆ มันกะสิมีหู หูน้อยๆ ดอก สำหลับที่สิว่า สิใส่ด้ายเข้าไปในหูนั้น แล้วกะเอาไว้ถ้าเญ็บสิ่งของต่างๆ เนาะ
แล้วกะหม้องปายๆ มัน นั้นแหลมๆ หนะ มันกะสิแหลมเติบเด๊ คมพ้อมเด๊ ขั้นจิ้มเข้าไปใน ขั้นจิ้มเข้าไปในเนี้ยของเฮา หลือว่าผิวของเฮา กะสิเจ็บอยู่หน่อยหนึ่ง เจ็บเติบอยู่ เพาะว่ามันแหลมหลาย แหลมคัก แหลมอี่หลีเนาะ
17
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีคนคนหนึ่งเนาะ กำลังใส่ด้ายอยู่ เอาด้ายใส่เข็ม
กะสิมีด้ายเส้นหนึ่ง อาดสิแบบว่าเสี้ยเขาขาด ส้งเขาขาด หลือว่าอี่หยังเขาต้องกานปะ หลือว่าแซม หลือว่าส้อมแซมอี่หยังต่างๆ เนาะ เขากะอาดสิเอาด้ายมาปะมาน พอปะมาน ญาวๆ พอปะมาน อาดสิญาวสอกหนึ่ง สอกหนึ่งเด๊ หลือกะอาดสิสั้นกว่านั้นกะได้ แล้วแต่ลักสะนะงาน หลือว่าลักสะนะที่เฮาสิส้อมแซม ว่าสิส้อมหลายส้อมหน้อยเนาะ
เฮากะเบิ่งปะลิมานว่าเฮาต้องใส่ด้ายส่ำใด ญาวส่ำใด ญาวส่ำนั้นส่ำนี้ เฮากะกะปะลิมานเฮาเอง หลือว่าเฮากะต้องคิดว่าเฮาสิเญ็บแบบใด เญ็บหนา เญ็บบ่หนา เญ็บห่าง เญ็บบ่ห่าง เฮากะกะละยะ แล้วกะกะด้ายของเฮาเอง
เขากะเอา พอเตียมด้าย เวลากะเอาด้ายนั้นหละใส่เข้าไปในหูของเข็ม หูอยู่ท้ายเข็มนั้นหละ กะเอาด้ายใส่เข้าไปในหูนั้น
พอใส่แล้วๆ เฮากะเอาปายเข็ม ปายที่มันแหลมๆ หนะ กะเญ็บเข้าไปในเสี้ยผ้าของเฮา ในหม้องที่เฮาสิส้อม เฮากะด้นๆๆ เข้าไปเสียบ เข้าไปในเสี้ยผ้า
18
เขากำลังเฮ็ดหญัง กะมีคนคนหนึ่งหนิหละ เขาอาดสิ กำลังสิส้อมแซมเสี้ยผ้าอยู่
เบิ่งตอนนี้อาดสิแบบว่ากะดุมเสี้ย เขาอาดสิหลุด หลือว่ากะดุมเสี้ย เขาอาดสิ เซียกมันอาดสิขาด เฮ็ดให้กะดุมเม็ดนี้ใซ้งานบ่ได้ หลือว่าบ่สามาดติดกับเสี้ยผ้าได้
เขากะเลยต้องส้อม ต้องแซม ต้องปะ ต้องอันนี้มันเนาะ
เขากะเอาเข็มกับด้ายนั้นหละ เอาด้ายใส่เข้าไปในเข็ม แล้วกะเญ็บ เญ็บกะดุมเม็ดเนี้ย เม็ดที่เขากำลังเฮ็ดอยู่หนิ เญ็บเข้าไปในเสี้ย ในเสี้ยของเขา เพื่อที่ว่าสิให้เสี้ยโตนั้นใซ้งานได้ตามปกกะติ หลือว่าใซ้งานได้คือเก่า
Basic vocabulary — page 15 — Series B, pictures 01-04: house, rain, water jar, bucket, to scoop
นี้คืออี่หยัง นี้คือบ้าน หลือเฮียนนั้นหละ
เฮียนมีหลังคาพ้อม หลังคาเป็นลูบสามเหลี่ยม เป็นลูบสามเหลี่ยมสองอัน
เฮียนหลังนี้มีบันไดพ้อมแม่นบ่ แม่น มีบันไดพ้อม มีบันไดขึ้นเฮียน แต่ว่าอยู่หน้าบ้าน บ่ได้อยู่ในบ้าน อยู่ข้างนอกบ้านนั้นหละ
บันไดอันนี้เป็นซั้นๆ พ้อม มีหลายซั้นบักคักหนึ่ง เฮ็ดจากอี่หยังกะบ่ฮู้ หน้าสิเฮ็ดจากไม้
แล้วข้างๆ บ้านกะมีโอ่งพ้อม มีโอ่งใบน้อยๆ หนึ่ง
โอ่งเป็นใบสีแดง ใบบ่ใหญ่หลาย โอ่งกะมีฝาปิดพ้อม
อยู่หลังบ้านกะมีท้องฟ้าพ้อมแม่นบ่ แม่น มีท้องฟ้าพ้อม มีก้อนเมกพ้อม ก้อนเมกสามก้อน ก้อนบักใหญ่หนึ่ง แต่กะบ่ใหญ่หลาย
เฮียนหลังนี้มีหน้าต่างพ้อม หน้าต่างเป็นลูบสี่เหลี่ยม มีหกบาน บานเป็นบานสี่เหลี่ยม บานบ่ใหญ่หลาย กะบานน้อยๆ หนึ่ง
เฮียนหลังนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง เฮียนหลังนี้เฮ็ดมาจากไม้ อาดสิเป็นบ้านไม้กะได้ เฮ็ดจากไม้ บ่ได้เฮ็ดจากปูน
บ้านหลังนี้คือสูงแท้ จักคือกัน กะสูงอยู่ เพาะว่าบ้านอันนี้มีสองซั้น เป็นบ้านสองซั้น ซั้นข้างล่างบ่มีอี่หยัง แต่ว่าซั้นข้างเทิงนั้นเป็นบ้าน
2
นี้คืออี่หยัง นี้กะคือบ้านคือเก่านั้นหละ
ตอนนี้กะเป็นบ้านเลียนไทยหลังเก่า เป็นบ้านไม้ เป็นเฮียนไม้หลังเก่านั้นหละ
ตอนนี้ อยู่บ้านหลังนี้ ฝนกำลังตกแม่นบ่ แม่น ฝนกำลังตกลงมา คือสิตกแฮงเติบ เป็นเม็ดฝน ตกลงมาบักแฮง แฮงบักคักหนึ่ง
แล้วอยู่ข้างบ้านกะมีโอ่งพ้อม มีโอ่งแดงน้อยนั้นหละ โอ่งบ่ใหญ่หลาย เอาไว้โต่งน้ำ เอาไว้ฮองน้ำนั้นหละ หลือเอาไว้เก็บน้ำ
เพาะว่าญามฝนตกมาแล้ว เฮากะสิเอาโอ่งนี้ไว้เก็บน้ำ เอาไว้ถ้ากิน เก็บน้ำเอาไว้ถ้าใซ้งาน หลือเอาไว้ถ้ากินนั้นหละ
3
นี้คืออี่หยัง นี้คือกะคุ หลือถังนั้นหละ
กะคุอันนี้เฮ็ดมาจากอี่หยัง เฮ็ดมาจากเหล็กกะได้ เฮ็ดมาจากพะสะติกกะได้ เฮ็ดได้หลายอย่าง เฮ็ดได้จากหลายสิ่งหลายอย่าง เอาหลายสิ่งหลายอย่างมาเฮ็ดเป็นกะคุกะได้
เพาะว่า ขั้นเฮ็ดให้มันทนทาน มันกะสิใซ้ได้โดน ขั้นเฮ็ดบ่ทนบ่ทาน มันกะใซ้ได้บ่โดน
กะคุอันนี้เอาไว้เฮ็ดหญัง เอาไว้ถ้าตักน้ำ เอาไว้ถ้าใส่ของ ใส่ได้หลายอย่าง สามาดเอาสิ่งเล็กๆ น้อยๆ ใส่เข้าไปในกะคุนี้ได้ หลือเอาไว้ถ้าใซ้งานได้หลายสิ่งหลายอย่างคือกัน
4
เขากำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังตักน้ำ
พุซายคนนี้เขากำลังสิตักน้ำ
เขาใซ้กะคุใบนั้นหละ ใบน้อยๆ ใบบ่ใหญ่หลาย เขากำลังใซ้กะคุนั้นตักน้ำขึ้นไป ตักน้ำอยู่ในโอ่ง
เขาตักน้ำอยู่ใส เขาตักน้ำอยู่ในโอ่ง เขาใซ้กะคุตักน้ำขึ้นไปจากในโอ่ง
เป็นหญังเขาคือตักน้ำ เขาอาดสิเอาน้ำไปกิน หลือเอาน้ำไปใซ้งาน หลือเอาไปเฮ็ดต้มเป็นแนวกินกะได้ กะอันนี้กะบ่ลู้คือกัน จักว่าเขาเอาไปเฮ็ดหญัง
เขาใซ้มือข้างขวาของเขาจับกะคุ แล้วกะตักน้ำอยู่ในโอ่งขึ้นไป มือข้างซ้ายของเขากะจับฝาโอ่งอยู่
โอ่งเฮ็ดมาจากอี่หยัง โอ่งเฮ็ดมาจากปูน เฮ็ดมาจากดินกะได้
โอ่งเฮ็ดมาจากปูน เพื่อที่สิให้มันทนทาน สามาดใซ้งานได้โดน หลือสามาดเก็บน้ำได้โดนหลือได้หลายนั้นหละ