Translations are evolving and should be taken as indicative only! For a guide to the tones and the spelling system used to write this variety of Isaan (Khon Kaen), see the "tone guide" on the overview page.

Tones: M = mid, HR = high-rising, H = high, HF = high-falling, LF = low-falling

Isaan	Pronunciation	Tones	Thai	English/Notes	#occ
ถาม	tha:m	M	ถาม	to ask	35/10

Link to overview page
Link to dictionary

Vocabulary recordings — ไปนำบ่

ไปนำบ่ เฮาถามคนอื่นว่า เจ้าไปนำข้อยบ่ อันนี้คือมันทันได้เกิดขึ้น มันทันได้เกิดขึ้นเลย ขั้นเฮาถามไปคำว่า บ่ แล้วเขาตอบมาว่า ไป แล้วสิ่งนั้นมันกะเกิดขึ้น

Vocabulary recordings — นอนแล้วติ

ญกโตอย่างอีกโตอย่างหนึ่งกะคือว่า ขั้นสิถามว่า นอนแล้วติ คนที่ถามไปกะอาดสิคิดว่า คนที่เฮาถามนั้น เขากำลังนอนอยู่ หลือกำลังสินอนอยู่ หลือกำลังนอนหลับอยู่ เฮากะเลยถามไปว่า นอนแล้วติ

Vocabulary recordings — ไปตั๊วะ/แม่นตั๊วะ

เจ้าไปโลงเลียนบ่ เฮากะอาดสิตอบไปว่า ไป ไปอยู่ หลือสิเฮ็ดให้ปะโยกนี้มันเข้มขึ้นหลือว่ามันแข็งขึ้น เฮากะอาดสิตอบไปว่า ไปตั๊วะ กะไปตั๊วะ หลือสิมีคนมาถามเฮาอีกว่า เจ้าเป็นนักเลียนติ เจ้าเป็นนักเลียนแม่นบ่ แม่นตั๊วะ กะแม่นตั๊วะ กะเป็นตั๊วะ

Vocabulary recordings — กินเข้าบ่

กินเข้าบ่ เจ้ากินเข้านำข้อยบ่ ปะโยกนี้กะคือว่ามันทันได้เกิดขึ้น คนที่เฮาถามไปอาดสิญ่างมากินเข้ากับเฮา หลือสิบ่กินกะได้ ขั้นเฮาถามไปว่า กินเข้าบ่ คนนั้นอาดสิญ่างมากินเข้ากับเฮา หลือเขาสิตอบว่า บ่กิน กะได้ บ่กินดอก

Basic vocabulary — page 22 — Series B, pictures 11-14: I, you

11
เขากำลังเฮ็ดอี่หยัง เขากำลังสิแนะนำเจ้าของ หลือว่าบอกเจ้าของ ว่าเจ้าของเป็นใผ
เขากะอาดสิเว้าไปว่า นี้คือโตข้อย นี้คือโตเฮา เฮาซื่ออันนี้เด้อ ข้อยซื่ออันนี้เด้อ เฮาเป็นพุนั้นเด้อ เฮาเป็นพุนี้เด้อ อาดสิเว้าปะมานนี้เนาะ

12
พุซายคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง บ่ฮู้คือกัน เขากำลังซี้มือไปใส่พุหญิง บ่ฮู้คือกันว่าเขาเฮ็ดอี่หยัง
เขาอาดสิถาม หลืออาดสิเว้าอี่หยังบางสิ่งบางอย่างกะได้
อาดสิเว้าไปว่า นี้คือโตเจ้า อันนี้คือเจ้าเด้อ
อาดสิเว้าได้อีกว่า หลือถามได้อีกว่า เจ้าเป็นใผ เจ้าเป็นพุใด เจ้าซื่ออี่หยัง กะอาดสิถามได้ปะมานนี้เนาะ

13
พุหญิงคนนี้กำลังเฮ็ดหญัง พุหญิงคนนี้อาดสิแนะนำโตเจ้าของ หลือว่าบอกซื่อเจ้าของ หลือว่าบอกโตเจ้าของว่าเจ้าของเป็นใผ
เขากะอาดสิเว้าไปว่า นี้คือโตเฮาเด้อ อันนี้โตข้อยเด้อ เฮาซื่ออันนั้นเด้อ เฮาซื่ออันนี้เด้อ กะอาดสิเว้าปะมานนี้เนาะ

14
พุหญิงคนนี้กำลังเฮ็ดหญัง เขากำลังซี้มือไปใส่พุซาย
เขากะอาดสิถาม หลืออาดสิเว้า หลืออาดสิสงสัยอี่หยังบางสิ่งบางอย่าง เขากะเลยถาม
อาดสิถามไปว่า หลืออาดสิเว้าไปว่า อันนี้โตเจ้าแม่นบ่ อันนี้แม่นโตเจ้าบ่ เจ้าซื่ออี่หยัง เจ้าเป็นใผ เจ้ามาแต่ใส กะอาดสิถามปะมานนี้ หลือว่าเว้าได้ปะมานนี้

BCF02 Greetings and leave takings (formal) — Description

ลูบนี้กะสิเฮ็ดให้เฮาฮู้ว่า เป็นกานทักทายกันละว่างของคนที่มีอายุน้อยกว่ากับคนที่มีอายุหลายกว่า อย่างเซ้น ลุงกับตา หลือน้ากับตา

กานทักทายของคนอี่สานหลือคนไทย คนที่มีอายุน้อยกว่าต้องเข้าหาหลือไปทักทาย สะหวัดดี คนที่มีอายุมากกว่า อย่างเซ้น ลุงเห็นตากำลังญ่างมา กะสิเข้าไปหวัดดี หลือเข้าไปทักทายอี่หยังต่างๆ กะสิเลิ้มเว้าว่า

— เอ๊าตา หวัดดีคับ ตามาแต่ใส ตามาเฮ็ดหญัง ตาสิไปใส

คนที่มีอายุน้อยกว่ากะสิเว้าปะมานนี้ พอคนที่มีอายุมากกว่า หลือคนที่โดนถาม กะสิตอบกับมาว่า

— เอ๊า หวัดดีคับ

ขั้นเขาถามอี่หยังมา เฮากะตอบไปแบบนั้น เขาถาม[เฮา]มา เฮ็ดหญัง เฮากะตอบว่า มาเฮ็ดอันนั้นอันนี้ที่เฮามาเฮ็ด เขาถามว่า สิไปเฮ็ดหญัง เฮากะตอบว่า สิไปตะหลาด ไปบ้าน ไปเฮ็ดนั้นเฮ็ดนี้ ไปเฮ็ดทุละ เฮากะตอบตามที่เฮาสิไป ปะมานนั้นเนาะ

พอได้ทักทายกันหลือเว้ากันโดนเติบแล้ว กะสิได้ไปทางอื่น คนที่มีอายุน้อยกว่ากะสิได้เว้าว่า

— เอ๊าตาคับ ผมสิไปแล้วเด้อคับ แล้วผมขอโตก่อนเด้อคับ หวัดดีคับ

พอคนที่มีอายุหลายกว่าได้ญินแล้ว กะสิตอบกับไปว่า

— เอ๊าหวัดดี โซกดีเด้อ หล้าเอ้ย

แล้วพุซายคนนี้ เขากะญ่างไป

Basic vocabulary — Page 33 — Series B, pictures 09-10: Where is? What time is it?

9
เขากำลังเฮ็ดหญังกัน มีพุหญิงกับพุซาย เขากำลังคุยกัน หลือว่ากำลังเว้ากัน
ในลูบพาบนั้นพุซายกำลังถามพุหญิงว่า โลงบานอยู่ใสคับ แถวนี้มีโลงบานบ่คับ ฮู้จักโลงบานบ่คับ ว่าโลงบานอยู่ใสคับ
พุหญิงอาดสิตอบว่า ฮู้จักอยู่จ้า โลงบานไปทางพุ้นจ้า โลงบานไปทางพี้จ้า โลงบานอยู่บ่ไกจากนี้ดอกจ้า
โลงบานอยู่ข้างหน้าเด้อจ้า โลงบานญ่างไปทางพุ้นเด้อจ้า
แล้วแต่ว่าเขาสิตอบแบบใด หลือว่าแล้วแต่ว่าพุหญิงสิตอบแบบใด ขั้นฮู้ว่าไปทางซ้าย กะตอบว่าทางซ้าย ขั้นฮู้ว่าไปทางขวา กะตอบไปทางขวาเนาะ
ขั้นฮู้ว่าต้องไปทางพุ้น ทางพี้ ทางนั้น กะอะทิบายให้เพิ่น กะเว้าให้เพิ่นฟังว่า ต้องไปจั่งซั้นจั่งซี้เนาะ

10
มีคนสองคน เขากำลังเฮ็ดหญังกัน มีพุหญิงกับพุซาย เบิ่งซงแล้ว พุซายอาดสิอยากฮู้เวลาว่ามันจักโมงแล้ว
อาดสิถามพุหญิงว่า ตอนนี้จักโมงแล้วคับ ตอนนี้จักโมงแล้วน้อ ฮู้จักเวลาบ่คับว่าตอนนี้จักโมงแล้ว ตอนนี้เวลาเท่าใดแล้วคับ ฮู้จักบ่คับ
อันนี้กะเป็นคำเว้าของคนที่ถาม อาดสิใส่ค้าหลือว่าใส่คับกะได้
แล้วกะคนตอบ อาดสิตอบไปว่า ตอนนี้เวลาเท่านั้นเท่านี้ สิบโมงแล้วจ้า เที่ยงแล้วจ้า ทุ้มหนึ่งแล้วจ้า หกโมงเซ้า เจ็ดโมงเซ้า หลือว่าเท่าใด แล้วแต่เวลาว่าตอนนั้นเท่าใดกะตอบไปตามเวลาเท่านั้น
เที่ยงกะตอบเที่ยง บ่ายกะตอบบ่าย ห้าโมงกะตอบห้าโมงเนาะ ว่าตอนนั้นจักโมงแล้ว เฮากะตอบไปตามที่เขาถามมาเนาะ

BCF03 Introducing someone else to others — Description

ลูบนี้สิเป็นกานทักทาย หลือแนะนำโต ของคนที่บ่ฮู้จักกัน คนที่หัวกะเคยพ้อกัน หลือคนที่หัวกะเคยเว้ากัน เว้าง่ายๆ ว่า เป็นคนที่บ่ฮู้จักกันมาก่อน อย่างเซ้น คนใส่เสี้ยสีฟ้าญ่างมากับคนใส่เสี้ยสีแดง สองคนนี้ลู้จักกัน เป็นหมู่กัน ญ่างมาเลี้ยยๆ บ่ลู้ว่าเขาญ่างอยู่ใส อาดจะญ่างอยู่สะหนามกีลา ญ่างอยู่ห้าง แต่ว่าญ่างไปญ่างมา พ้อคนที่ฮู้จักกัน เขาใส่เสี้ยสีเหลียง เขาญ่างมา แล้วคนใส่เสี้ยสีฟ้าแนมเห็น กะสิแนะนำคนใส่เสี้ยสีแดง ให้คนใส่เสี้ยสีเหลียงฮู้จัก กะเลยเว้าขึ้นว่า

— อันนี้หมู่เฮาเด้อ
— อันนี้อาจานเฮาเด้อ
— อันนี้พ่อเฮาเด้อ
— อันนี้คูเฮาเด้อ
— อันนี้หัวหน้างานเฮาเด้อ

เฮาสามาดเว้าว่าอี่หยังกะได้ ขั้นเฮาญ่างมากับใผ ญ่างมากับพุใด เขาเป็นอี่หยัง เฮากะสามาดบอกให้เขา แนะนำให้เขาฮู้จักได้

พอคนใส่เสี้ยสีเหลียงได้ญิน กะต้องทักทาย หลือเว้ากับคนใส่เสี้ยสีแดง เขาอาดจะเว้าขึ้นว่า

— สะหวัดดีคับ ข้อยซื่ออันนี้เด้อ ข้อยซื่ออันนั้นเด้อ

เฮาซื่อหญัง เฮากะตอบไปว่าเฮาซื่อหญัง เฮากะบอกเขาไปว่า เฮาซื่ออี่หยัง พอคนเสี้ยสีแดงได้ญินแล้ว เขากะต้องเว้าขึ้นอีกว่า

— สะหวัดดีคับ ผมซื่อ ผมซื่ออันนั้นเด้อ ผมซื่ออันนี้เด้อ ผมเป็นอันนั้น ผมเป็นอันนี้ ผมเป็นคู ผมเป็นอาจาน ผมเป็นตำหลวด

เฮากะเว้าไปได้ เฮาเป็นอี่หยัง เฮากะเว้าทักทายกันไป แล้วกะอาดสิถาม

— ซำบายดี มีสุขบ่
— สิไปใส มาใส

ปะมานนี้เนาะคับ พอเว้ากันโดน หลือหลายความแล้ว กะสิเว้าอีกว่า

— ยินดีที่ได้ฮู้จักเด้อคับ
— ยินดีที่ได้ฮู้จักเด้อค้า

อาดสิเว้ากันปะมานนี้เนาะคับ

BCF01 Greetings and leave takings (informal) — Description

ลูบพาบนี้กะสิเฮ็ดให้เฮาฮู้จักว่า อันนี้เป็นกานสนทะนากัน หลือกานเว้ากันของเด็กน้อยของคนอี่สานที่ฮู้จักกัน กะสิสมมุดว่า มีคนสองคนที่ฮู้จักกัน เขามาพ้อกัน อยู่หม้องใดหม้องหนึ่ง เขาได้เอิ้นใส่กัน เขาได้ทักทายกัน พุซายแนมเห็นพุหญิงพุนั้น กะเลยได้เอิ้นถามว่า

— เฮ้ย มึงมาแต่ใส
— มึงมาเฮ็ดหญัง
— มึงสิไปใส

พุซายกะสิได้ฮ้องถามปะมานนี้ พุหญิงได้ญินแล้ว กะสิได้ตอบกับไปว่า

— มาตะหลาด
— มาเฮ็ดทุละ
— มาหาแม่
— มาหาพ่อ
— สิไปบ้าน
— สิไปโลงบาน
— สิไปนั้น สิไปนี้ แล้วแต่

เฮาสามาดตอบกับไปได้ เขาถามอี่หยังเฮามา เฮากะตอบไปแบบนั้น

หลือคำเว้าที่เขาถามเฮามา เฮาสามาดถามเขากะได้อีกคือกัน เขาถามเฮาว่า เฮาสิไปใส เฮามาหญัง เฮามาเฮ็ดหญัง เฮากะสามาดถามเขาไปได้คือกันว่า มึงมาหญัง มึงมาเฮ็ดหญัง มึงสิไปใส มึงมาแต่ใส ขั้นเขาได้ญิน เขากะสิตอบเฮาว่าจั่งซั้นว่าจั่งซี้คือกัน

พอเด็กน้อยสองคนนี้ได้เว้ากันโดนเติบ ได้พ้อกันโดนเติบ เขากะสิได้จากกัน พุหญิงกะสิไปทางหนึ่ง พุซายกะสิไปอีกทางหนึ่ง พุหญิงกะเลยเว้าขึ้นว่า

— เออๆ กูฟ้าว กูสิฟ้าวไปหาแม่กู กูไปก่อนเด้อ

พอพุซายได้ญินแล้ว พุซายกะเลยเว้าขึ้นว่า

— เออๆ กูกะฟ้าวคือกัน กูกะสิฟ้าวไปเฮ็ดทุละคือกัน ส่ำนี้หละ ไบบ่าย

พอเว้ากันเส็ด สองคนนี้กะได้จากกัน กะได้ต่างคนต่างไป

กานเว้าของเด็กน้อยของคนอี่สาน เป็นคำเว้าที่บ่สุพาบ แต่มันกะเป็นวัดทะนะทัม หลือคำเว้าคำจาของเด็กน้อยของคนอี่สาน เป็นคำเว้า กูๆ มึงๆ เป็นคำเว้าที่บ่สุพาบ บ่ม่วน บ่ไพเลาะ แต่คำเว้านี้กะสามาดเว้ากับหมู่ เว้ากับพวก เว้ากับน้อง เว้ากับคนที่เฮาฮู้จักในวัยเดียวกัน เฮาบ่สามาดเว้ากับพุใหญ่หลือคนที่มีอายุกว่าเฮาได้

Basic vocabulary — page 12 — Series B, pictures 16-20: watermelon, soft drink, yes

16
นี้คืออี่หยัง นี้คือแตงโม
แตงโมน่วยสีเขียว เนี้ยแตงโมกะเป็นสีแดง
แตงโมมีจักน่วย แตงโมมีน่วยเดียวแม่นบ่ แม่น แตงโมมีน่วยเดียว มีน่วยเดียวข้อหล้อ
เขาผ่าแตงโมน่วยนี้ไป่ ผ่าแล้ว เขาผ่าแตงโมน่วยนี้แล้ว
เขาผ่าออกเป็นซิ้นเดียวแม่นบ่ แม่น เขาผ่าออกไปแล้วซิ้นเดียว ซิ้นน้อยๆ หนึ่ง
เปียกแตงโมสีอี่หยัง เปียกแตงโมสีเขียว
แล้วเนี้ยแตงโมเป็นสีอี่หยัง เนี้ยแตงโมเป็นสีเหลียง
แตงโมมีเม็ดพ้อม เม็ดมันสีดำ เม็ดมันน้อยๆ หนึ่ง เม็ดมันเม็ดบ่ใหญ่
แตงโมลดซาดจั่งใด ลดซาดสิหวานๆ แต่หวานบ่สู้น้ำตาน กะสิหวานแบบพอดี
แล้วคนมักกินแตงโมบ่ กะมักอยู่ คนส่วนหลายสิกินแตงโมอยู่ เพาะว่าแตงโมมันแซบ ซื้อได้หลายที่ เพาะว่าล้านขายแตงโม หลือล้านขายผนละไม้ สิมีขายอยู่หลายที่หลายหม้อง

17
พุหญิงคนนี้เขากำลังเฮ็ดหญัง พุหญิงคนนี้เขากำลังสิซวนพุซายกินแตงโมบ่ เขาถามพุซายว่า กินแตงโมบ่ แล้วเขากะสิยื่นแตงโมให้พุซายกิน
มีแตงโมอยู่ในมือเขาซิ้นหนึ่ง ซิ้นบ่ใหญ่หลาย ซิ้นพอดี
แล้วพุซายได้ญินจากพุหญิงว่า กินแตงโมบ่ แล้วเขาได้ญิน เขาอาดสิตอบว่า กินอยู่คับ กินกะได้คับ เขากะเลยสิเอามือของเขาไปยื่นแตงโมจากพุหญิงคนนี้

18
นี้คืออี่หยัง นี้คือกะปอง กะปองน้ำอัดลมแม่นบ่ แม่น อันนี้เป็นกะปองน้ำอัดลม
น้ำอัดลมมันหวานบ่ หวานอยู่ น้ำอัดลมมันหวานหลาย มันเฮ็ดมาจากน้ำตาน เพาะสะนั้นแล้วมันกะต้องหวาน
กะปองน้ำอัดลมเปิดจั่งใด มันสิมีฝาเปิด หลือหม้องเปิดของมัน เปิดง่ายๆ เปิดได้บ่ญาก
น้ำอัดลมซื้อได้อยู่ใสแน่ ซื้อได้หลายหม้อง ซื้อได้หลายที่ ซื้ออยู่ในห้างกะได้ ซื้ออยู่ในตะหลาดกะได้ ซื้ออยู่ในเซเว้นกะได้
น้ำอัดลมมันแซบบ่ กะแซบอยู่ คนส่วนมากเขาสิกินน้ำอัดลม ขั้นกินไปแล้ว มันสิสดซื้น มันสิคายความฮ้อนได้ดี

19
พุหญิงคนนี้ เขากำลังซวนพุซายกินน้ำอัดลมบ่ เขาถามพุซายว่า กินน้ำอัดลมบ่
เขาถือน้ำอัดลมกะปองหนึ่ง กะปองสีแดง กะปองบ่ใหญ่หลาย แล้วเขากะซวนพุซายกิน
พุซายได้ญินจากพุหญิงว่า กินน้ำอัดลมบ่ พอเขาได้ญิน เขากะเลยตอบไปว่า กินอยู่คับ กินกะได้คับ เขากะเลยสิเอามือของเขาไปยื่นน้ำอัดลมจากพุหญิงนี้

20
เขากำลังเฮ็ดหญัง พุหญิงคนนี้เขากำลังถือบ่าดอยู่ หลือถือลูกบอนอยู่
เขากำลังสิซวนพุซายคนนี้ อาดสิถามว่า เหล้นบ่าดบ่ เหล้นบ่าดนำกันบ่
แล้วพุซายได้ญิน พุซายอาดสิตอบไปว่า เหล้นอยู่คับ เหล้นกะได้คับ
ขั้นเขาเหล้นนำกันแล้ว มันสิม่วนบ่ กะอาดสิม่วนอยู่ กะอาดสิม่วนบักคักหนึ่ง เพาะว่าได้เหล้นนำกัน มันได้มีหมู่
พุซายได้ถือบ่าดบ่ บ่ พุซายบ่ได้ถือบ่าด พุหญิงเป็นคนถือบ่าด ถือบ่าดลูกสีส้ม มีสีขาวปนพ้อม ลูกบ่ใหญ่หลาย
พุหญิงใส่กะโปงสีอี่หยัง พุหญิงใส่กะโปงสีขาวแม่นบ่ แม่น พุหญิงใส่กะโปงสีขาว กะโปงบ่ญาว กะโปงสั้นๆ หนึ่ง
แล้วพุซายใส่กางเกงสีหญัง พุซายใส่กางเกงสีเขียว เป็นกางเกงขาญาว