Khmer	Pronunciation	English/Notes	#occ
ភក់	pʰʊək	mud, slush	14/7

Link to overview page
Link to dictionary

Asking for help 2 — Cultural note

ខ្មែរជាជនជាតិដែលឲ្យតម្លៃនិងចូលចិត្តជួយគ្នានៅពេលមានអាសន្នអន្ធក្រ។ ឧទាហរណ៍ដូចជា ជួយប្រាប់ផ្លូវនៅពេលវង្វេងផ្លូវ ជួយរុញឡាននៅពេលជាប់ផុងក្នុងភក់ ជួយឲ្យកន្លែងគេងសម្រាប់អ្នកធ្វើដំណើរឆ្ងាយ ជាដើម។ ប៉ុន្តែ ទីក្រុងនិងជនបទអាចខុសគ្នាបន្តិច។ នៅទីក្រុង មនុស្សមិនសូវជួយគ្នាច្រើនប៉ុន្មានទេ ព្រោះខ្លាចនាំទុក្ខដល់ខ្លួនដោយសារមានមនុស្សមិនល្អច្រើន។

Rainy Season (Sakanan) — 08

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ៨ នៅរូបភាពទី ៨ យើងឃើញមានជើងមួយ យើងឃើញជើងមួយនោះ គាត់កំពុងតែដើរជាន់ទឹកដែលដក់ អញ្ចឹងបានន័យថា នៅពេលដែលមេឃភ្លៀង គឺមានទឹកដក់គ្រប់ទីកន្លែង ដូច្នេះនៅពេលដែលយើងដើរ យើងត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្ន ព្រោះពេលខ្លះទឹកដក់នៅលើផ្លូវវាអាចធ្វើឲ្យមានភក់ ឬក៏មានល្បាប់។ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងជាន់លើល្បាប់ ឬក៏ជាន់លើភក់ វាអាចធ្វើឲ្យភក់នោះខ្ទាតចេញមកប្រឡាក់ខោអាវរបស់យើងបាន។ ភក់ឬល្បាប់ វាកើតចេញពីដី ដែលនៅលើថ្នល់ ដែលដីនោះគឺវាត្រូវទឹក វាអាចធ្វើឲ្យមានសភាពខាប់ ឬក៏អន្ធិលៗ បែកអេក[បែក…]។ អញ្ចឹងវាខ្ទាតនៅពេលដែលយើងជាន់ខ្លាំង វាអាចនឹងខ្ទាត ធ្វើឲ្យវាប្រឡាក់អាវ។ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺមានជើងកំពុងតែជាន់ភក់ ឬក៏ជាន់ទឹកដក់ដែលនៅតាមផ្លូវ អញ្ចឹងទឹកនោះនឹងខ្ទាត នឹងខ្ទាតមកប្រឡាក់ខោរបស់យើង ឬក៏ខ្ទាតប្រឡាក់ទៅសម្លៀកបំពាក់ ដែលនៅ អ្នកដែលនៅជិតយើងផងដែរ ដូច្នេះបន្ទាប់ពីមេឃភ្លៀង យើងត្រូវតែប្រុងប្រយ័ត្ន ដើរមើលខាងក្រោម ឬក៏ដើរមើលផ្លូវ ហើយមិនត្រូវជាន់ភក់ ឬក៏ជាន់ទឹកដក់នៅតាមផ្លូវនោះទេ ព្រោះវាអាចធ្វើឲ្យយើងប្រឡាក់ខោអាវបាន។

Personal Hygiene (Sakanan) — 13

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១៣ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៣ យើងឃើញថា បន្ទាប់ពីក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់បានជូតខ្លួនគាត់ស្ងួតហើយ អញ្ចឹងគាត់រក្សាអនាម័យខ្លួនគាត់បានស្អាតល្អណាស់ ដោយគាត់បន្ទាប់ពីងូតទឹកហើយ គាត់ជូតខ្លួនគាត់យ៉ាងស្អាត បន្ទាប់មកទៀតគាត់ក៏បានលាបឡេការពារខ្លួន អញ្ចឹងជាទូទៅ យើងអត់សូវលាបឡេនោះទេ មនុស្សប្រុស ក៏ប៉ុន្តែមនុស្សស្រី គាត់ភាគច្រើន គាត់លាបឡេបន្ទាប់ពីងូតទឹកហើយ ដើម្បីថែរក្សាស្បែករបស់គាត់ឲ្យបានស្អាត និងមានសំណើមជានិច្ច ប៉ុន្តែក្មេងប្រុសម្នាក់នេះ គាត់ចង់ស្អាត អញ្ចឹងបានន័យថា គាត់ចង់ឲ្យខ្លួនគាត់ស្អាត និងមានអនាម័យ អញ្ចឹងបន្ទាប់ពីគាត់ងូតទឹកហើយ គាត់ក៏បានលាបឡេទៅលើខ្លួនរបស់គាត់ទៀត អញ្ចឹងភាគច្រើនឡេគឺជាជែលមួយ ឬក៏ជាម្សៅប្រភេទទឹក ដែលមានសភាពខាប់បន្តិច អញ្ចឹងគាត់យកមកលាបលើខ្លួនគាត់ ដើម្បីឲ្យសព្វខ្លួនគាត់ ហើយមានក្លិនក្រអូប អញ្ចឹងឡេពេលខ្លះគឺមានក្លិនក្រអូប និងជាម្សៅខាប់ ដែលមានរាងជាភក់ៗ ហើយយើងអាចយកមកលាបលើខ្លួនប្រាណរបស់យើងបាន ដើម្បីការពារសំណើមនៅលើស្បែក ការពារស្បែករបស់យើងឲ្យស្អាត និងកុំឲ្យខ្មៅ ជាក់ស្ដែងក្មេងប្រុសម្នាក់នេះ គឺគាត់លាបឡេរបស់គាត់ មុនពេលដែលគាត់ស្លៀកពាក់ខោអាវ ឬក៏ក្រោយពេលដែលគាត់ងូតទឹករួច អញ្ចឹងក្រោយពេលដែលគាត់ងូតទឹករួច គាត់ជូតខ្លួនរបស់គាត់ ហើយគាត់លាបឡេទៅលើស្បែករបស់គាត់ ដើម្បីឲ្យស្បែករបស់គាត់មានសំណើមនិងស្អាតជានិច្ច។

Rice (Sakanan) — 04

បន្ទាប់មកទៀតចូលដល់រូបភាពទី ៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ៤ យើងឃើញកសិករ គាត់កំពុងតែដើរបាចស្រូវចូលទៅក្នុងស្រែ អញ្ចឹងអម្បាញ់មិញ ដោយសារតែគាត់ត្រាំគ្រាប់ពូជរួចហើយ ហើយស្រែរបស់គាត់បានភ្ជួររាស់រួចហើយ អញ្ចឹងគឺវា គឺជាពេលសម្រាប់ធ្វើការសាបព្រួសគ្រាប់ពូជស្រូវរបស់គាត់ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពទី ៣ នេះ យើងឃើញកសិករម្នាក់ដដែល ដែលគាត់ពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែង និងមានពាក់មួក គាត់កំពុងតែកាន់កន្ត្រកមួយ អញ្ចឹងកន្ត្រករបស់គាត់ពណ៌ផ្កាឈូក ហើយមានដៃយួរផងដែរ ដោយគាត់ស៊កកន្ត្រកនោះចូលទៅក្នុងដៃស្ដាំរបស់គាត់ រីឯដៃឆ្វេងគាត់ចាប់គ្រាប់ពូជចេញពីកន្ត្រក បាចចូលទៅក្នុងស្រែ អញ្ចឹងការធ្វើរបៀបនេះ គេហៅថាការសាបស្រូវ ឬក៏ការព្រួសស្រូវ អញ្ចឹងគាត់ដើរនៅក្នុងស្រែដែលភ្ជួររាស់រួចហើយនោះ ដែលយើងឃើញនៅក្នុងស្រែរបស់គាត់ គឺមានទឹកដក់តិចៗ អញ្ចឹងទឹកដក់តិចៗនេះ គឺធ្វើឲ្យដីរបស់គាត់គឺមានសំណើម និងធ្វើការដាំដុះបានល្អ ដូច្នេះគាត់ក៏កាន់គ្រាប់ពូជស្រូវដែលគាត់បានត្រាំរួច បាចទៅក្នុងស្រែរបស់គាត់ ម្ដងមួយក្ដាប់ៗ អញ្ចឹងគាត់ក្ដាប់គ្រាប់ស្រូវចេញពីក្នុងកន្ត្រកគ្រាប់ពូជ ហើយគាត់បាចចូលទៅក្នុងស្រែ ដែលយើងហៅថាការសាបស្រូវ ឬក៏ការព្រួសស្រូវ អញ្ចឹងយើងឃើញនៅថ្ងៃនេះ គឺមានមេឃស្រឡះល្អ អញ្ចឹងគាត់ធ្វើស្រែនៅក្រោមមេឃស្រឡះ ដែលជាទូទៅយើងធ្វើស្រែនៅពេលព្រឹក រីឯជើងគាត់ យើងឃើញគាត់ដើរនៅក្នុងល្បាប់ ឬក៏ដើរនៅក្នុងភក់ ដែលល្បាប់ឬក៏ភក់នេះ គឺជាដីស្រែរបស់គាត់ ដែលគាត់បានភ្ជួររាស់រួចរាល់ហើយ អញ្ចឹងដីស្រែដែលភ្ជួររាស់រួចរាល់ គឺជាពេលសម្រាប់តែធ្វើការសាបស្រូវ ឬក៏ព្រួសស្រូវដើម្បីដាំដុះ។

Rainy Season (Sakanan) — 11

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១១ រូបភាពទី ១១ គឺយើងឃើញមានក្មេងប្រុសម្នាក់ គាត់កំពុងតែឈរនៅ តាមបង្អួច អញ្ចឹងប្រហែលជា នេះគឺជារូបភាពដែលនៅជនបទ ឬក៏នៅស្រុកស្រែចំការ អញ្ចឹងយើងឃើញមានក្មេងប្រុសម្នាក់ គាត់កំពុងតែឈរនៅក្បែរបង្អួច គាត់កំពុងតែឈរមើលទៅមកក្រៅ មកមើលភ្លៀងធ្លាក់។ អញ្ចឹងគាត់ឈរនៅក្នុងផ្ទះរបស់គាត់ ដោយគាត់ឈរសម្លឹងមកក្រៅតាមបង្អួចមើលភ្លៀងធ្លាក់ ដោយយើងឃើញនៅខាងក្រៅផ្ទះរបស់គាត់ គឺយើងឃើញមានពាងធំមួយ យើងហៅថាពាង។ អញ្ចឹងពាងធំនោះ គាត់កំពុងតែត្រង ត្រងទឹក ដើម្បីឲ្យមានទឹកចូលទៅក្នុងពាង។ ដោយជាទូទៅនៅតាមទីជនបទ គឺយើងប្រើប្រាស់ទឹកភ្លៀង និយមប្រើប្រាស់ទឹកភ្លៀង។ អញ្ចឹងនៅពេលដែលយើងធ្វើផ្ទះ គឺដំបូលផ្ទះ គឺយើងតែងតែមានដាក់ទមួយ ដើម្បីបង្ហូរទឹកចូលទៅក្នុងពាង។ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ១១ នេះ យើងឃើញទឹកភ្លៀងកំពុងតែស្រក់នៅលើដំបូល ហើយទឹកដែលស្រក់នៅលើដំបូល បានហូរតាមទចូលទៅក្នុងពាង ដោយយើងឃើញទឹកកំពុងតែហូរចូលទៅក្នុងពាង ដោយហូរតាមទចូលទៅក្នុងពាង ដោយពេលនោះគឺជាមេឃភ្លៀង ដែលយើងឃើញនៅក្បែរពាងនោះ គឺយើងឃើញមានទឹកដក់ជាច្រើននៅលើដី អញ្ចឹងទឹកដក់នៅលើដីវានឹងបង្កទៅជាល្បាប់ ឬក៏ទៅជាភក់ ដែលធ្វើឲ្យយើងប្រឡាក់ នៅពេលដែលយើងជាន់ចំវា។ ដូច្នេះមេឃភ្លៀងគឺធ្វើឲ្យដីទៅជាល្បាប់ ឬក៏ទៅជាភក់ អញ្ចឹងវាពិបាកនៅក្នុងការធ្វើដំណើរ និងនៅក្នុងការរស់នៅ ក៏ប៉ុន្តែដើមឈើនៅជិតនោះ គឺមានសភាពស្រស់បំព្រង ពណ៌បៃតង ដោយសារតែមេឃភ្លៀង គឺធ្វើឲ្យដើមឈើគឺមានពណ៌បៃតង។ អញ្ចឹងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺប្រហែលជានៅជនបទ ព្រោះយើងឃើញមានពាងធំមួយសម្រាប់ដាក់ទឹក ដែលជាទូទៅ គឺនៅជនបទគឺសម្បូរពាងសម្រាប់ដាក់ទឹក ដោយសារតែគាត់អត់មានម៉ាស៊ីនទឹក ម៉ាស៊ីនប្រើប្រាស់។ អញ្ចឹងដើម្បី វិធីដើម្បីយកទឹកភ្លៀង គឺយើងត្រូវប្រើទ ដាក់នៅក្រោមដំបូល ដើម្បីឲ្យទឹកហូរចូល ពីលើដំបូលចូលមកក្នុងទ ហើយបង្ហូរចូលទៅក្នុងពាង។

Doing The Dishes (Sakanan) — 14

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១៤ នៅក្នុងរូបភាពទី ១៤ យើងឃើញ បន្ទាប់ពីក្មេងប្រុសម្នាក់នោះ គាត់លាងសម្អាតចានរបស់គាត់រួចរាល់ហើយ អញ្ចឹងគាត់លាងសម្អាតចាននោះរួចរាល់ហើយ គាត់ក៏បានចាក់ទឹកដែលគាត់លាងរួចនោះចេញចូលទៅក្នុងទឹកលូ អញ្ចឹងគាត់អត់ត្រូវចាក់ពាសវាលពាសកាលទៅលើថ្នល់នោះទេ ដោយសារតែប្រសិនបើគាត់យកទឹកកខ្វក់ ដែលគាត់លាងចានរួចរាល់នោះ គាត់ចាក់ពាសវាលពាសកាលទៅលើថ្នល់ អញ្ចឹងអាចធ្វើឲ្យថ្នល់នោះសើម ហើយនៅពេលដែលថ្នល់សើម គឺវាធ្វើឲ្យគគ្រិច ពិបាកក្នុងការធ្វើដំណើរ ហើយពេលខ្លះប្រសិនបើមានឡានម៉ូតូ គាត់ជិះមកកិនលើទឹកដែលខ្ទាតទៅលើថ្នល់នោះ អាចធ្វើឲ្យខ្ទាតទឹកប្រឡាក់ទៅដល់អ្នកដទៃបាន ដោយសារតែពេលខ្លះថ្នល់គឺមានដី អញ្ចឹងប្រសិនបើមានដី ដីប៉ះទឹក នឹងទៅជាភក់ អញ្ចឹងនៅពេលដែលមានម៉ូតូ ឬក៏ឡានជិះកិន វានឹងខ្ទាតប្រឡាក់ទៅអ្នកដំណើរផ្សេងៗទៀត ហើយម្យ៉ាងវិញទៀតប្រសិនបើយើងចាក់ទឹកសាប៊ូ ឬក៏ចាក់ទឹកលាងចានទៅលើថ្នល់ វាធ្វើឲ្យថ្នល់នោះរអិល អញ្ចឹងប្រសិនបើយើងជិះម៉ូតូកាត់ ឬក៏ជិះកង់កាត់ទឹករអិល គឺអាចធ្វើឲ្យយើងមានគ្រោះថ្នាក់បាន ដោយយើងអាចរអិលដួលកង់ ឬក៏រអិលម៉ូតូដួល ហើយអាចធ្វើឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ មានរបួសផ្សេងៗ ឬក៏អាចបាត់បង់ជីវិតផងដែរ។ ដូច្នេះដើម្បីរក្សាសុវត្ថិភាពឲ្យអតិថិជន ក៏ដូចជារក្សាសុវត្ថិភាពឲ្យអ្នកធ្វើដំណើរផ្សេងៗ គឺយើងអត់ត្រូវលាងចានហើយជះចូលទៅក្នុងថ្នល់នោះទេ។ អញ្ចឹងជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ១៤ ក្មេងប្រុសម្នាក់នេះ បន្ទាប់ពីគាត់លាងចានរួចរាល់ហើយ យើងឃើញគាត់លើកចានដែកពណ៌លឿងរបស់គាត់ចាក់ចូលទៅក្នុងលូ អញ្ចឹងគាត់ចាក់ទឹកដែលនៅក្នុងចានដែកទាំងអស់ចូលទៅក្នុងលូមួយ គាត់ចាក់ចូលទៅក្នុងលូ គឺគាត់អត់ចាក់ទៅលើថ្នល់នោះទេ ព្រោះដើម្បីកុំឲ្យថ្នល់គគ្រិច អញ្ចឹងគាត់ចាក់ចូលទៅក្នុងលូ ដូច្នេះលូនឹងមានប្រព័ន្ធលូហូរនាំចូលទៅកន្លែងស្ដុកទឹកគគ្រិច ឬក៏ស្ដុកទឹកកខ្វក់ទុក អញ្ចឹងនៅពេលដែលគាត់ចាក់ចូលក្នុងលូ ទឹកនោះនឹងហូរចូលទៅកន្លែងស្ដុកទឹកកខ្វក់ ដែលយើងឃើញនៅក្បែរក្មេងប្រុសនោះ គឺមានធុងចានមួយ ដែលចាននោះគឺជាចានលាងរួចរាល់ហើយ អញ្ចឹងចានដែលគាត់បានលាងរួចរាល់ហើយ គាត់គរទុកនៅក្នុងធុងនោះ ហើយគាត់យកទឹកមកចាក់ចូលទៅក្នុងលូ។

Rainy Season (Sakanan) — 12

បន្ទាប់មកទៀតរូបភាពទី ១២ នៅក្នុងរូបភាពទី ១២ យើងឃើញមានកសិករ គាត់កំពុងតែស្ទូងស្រូវ។ អញ្ចឹងរដូវវស្សា ឬក៏រដូវភ្លៀង គឺជារដូវដែលកសិករចាប់ផ្ដើមធ្វើស្រែ ដោយសារតែមានភ្លៀងធ្លាក់។ អញ្ចឹងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា គឺជាប្រទេសដែលប្រកបរបរកសិកម្ម ដោយយើងឃើញប្រជាជនប្រមាណជា ៩០ ភាគរយ គឺសុទ្ធតែជាប្រកបរបរធ្វើស្រែ ឬក៏ប្រកបរបរកសិកម្ម ដែលដាំដំណាំផ្សេងៗ ដូចជាដាំស្រូវ ដាំពោត ដាំសណ្ដែកជាដើម។ អញ្ចឹងដរាបណាមេឃអត់ទាន់ភ្លៀង ពួកគាត់អត់អាចធ្វើស្រែបាននោះទេ អញ្ចឹងខែប្រាំង គឺពួកគាត់អត់អាចធ្វើស្រែបាននោះទេ ក៏ប៉ុន្តែខែវស្សា ដែលជាខែភ្លៀង គឺពួកគាត់អាចធ្វើស្រែបាន ដូច្នេះ នៅពេលដែលមានភ្លៀង គឺយើង ពួកកសិករគឺសប្បាយចិត្ត ហើយចាប់ផ្ដើមការងារស្រែចំការរបស់ពួកគាត់។ ដែលជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពទី ១២ គឺយើងឃើញមានបុរសម្នាក់ ដែលជាកសិករ គាត់កំពុងតែឱនស្ទូងស្រូវ។ អញ្ចឹងការស្ទូងស្រូវ គឺជាការយកដើមស្រូវដោតចូលទៅក្នុងស្រែ ដោយយើងឃើញនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺដៃទាំងពីររបស់កសិករនោះ គឺគាត់កំពុងតែកាន់សំណាប ដើមសំណាប ឬក៏កូនស្រូវ។ អញ្ចឹងស្រូវ នៅពេលដែលវាដុះតូចបន្តិច យើងហៅថាសំណាប អញ្ចឹងយើងត្រូវដកសំណាបនោះយកមកស្ទូង ដោយយើងដកសំណាបមកហើយ យើងយកមកដោតចូលនៅក្នុងស្រែ ដែលមានដីភក់ៗ ឬក៏មានទឹកបន្តិចបន្តួច អញ្ចឹងជាក់ស្ដែងនៅក្នុងរូបភាពនេះ គឺកសិករនោះ គឺគាត់ពាក់អាវពណ៌ទឹកក្រូច ដៃវែង ខោជើងវែងពណ៌ស ហើយគាត់មានពាក់មួកធំមួយនៅលើក្បាលផងដែរ។ ដោយសារតែនៅវាលស្រែ ពេលខ្លះគឺក្ដៅ ទោះបីជាមានភ្លៀងក៏ដោយ នៅពេលដែលរាំងភ្លៀងគឺវាក្ដៅ ដូច្នេះគាត់ត្រូវតែពាក់អាវដៃវែង ខោជើងវែង និងពាក់មួកដើម្បីការពារកម្ដៅ ព្រោះប្រសិនបើគាត់អត់ការពារកម្ដៅទេ កម្ដៅថ្ងៃ អាចធ្វើឲ្យគាត់រលាក ឬក៏អាចធ្វើឲ្យគាត់ខ្មៅបាន។ ដូច្នេះគាត់ត្រូវតែការពារកម្ដៅនៅ[គាត់] នៅពេលដែលគាត់ធ្វើស្រែ។ ដោយយើងឃើញកសិករនោះ គាត់កំពុងតែឱន ដោយឱនស្ទូងស្រូវ ដោយដៃរបស់គាត់ គឺកាន់ដើមស្រូវ ដើម្បីដោតចូលទៅក្នុងស្រែ អញ្ចឹងការដោតដើមស្រូវ ឬក៏ដោតសំណាបចូលទៅក្នុងស្រែ យើងហៅថាស្ទូង។ ដោយយើងឃើញនៅក្បែរគាត់ គឺមានស្រែជាច្រើនទៀតរបស់កសិករផ្សេង ដែលគេស្ទូងស្រូវរួចហើយ។ អញ្ចឹងយើងឃើញដើមស្រូវគឺមានពណ៌បៃតង។ អញ្ចឹងរដូវវស្សា គឺជារដូវដែលកសិករប្រកបរបរកសិកម្ម គឺគាត់ចាប់ផ្ដើមការងារស្រែចំការរបស់គាត់ ដោយអ្នកស្រែគាត់ដាំស្រូវ រីឯអ្នកចំការ គាត់ដាំដំណាំផ្សេងៗ ដូចជាស្វាយ ដូចជាល្ហុង ដូចជាពោត សណ្ដែកជាដើម។ អញ្ចឹងរាល់ដំណាំកសិកម្មទាំងអស់ គឺកសិករតែងតែដាំនៅក្នុងរដូវវស្សា។